Η αγία Ισιδώρα η δια Χριστόν σαλή

Η Οσία Ισιδώρα. Τοιχογραφία στην τράπεζα της Ιεράς Μονής Αγίου Ιωάννου του Βαπτιστού Έσσεξ Αγγλίας.

Στο γυναικείο μοναστήρι που βρισκόταν απέναντι στην Μονή του αγίου Παχωμίου στην Ταβέννησι [15 Μαϊου], στην αντίπερα όχθη του Νείλου, εγκαταβίωνε μια μοναχή που υποκρινόταν την σαλή και την δαιμονισμένη, με σκοπό να επισύρει πάνω της την χλεύη των ανθρώπων. Ντυμένη στα κουρέλια, εκτελούσε τις πιο ταπεινές εργασίες του μαγειρίου και για τροφή αρκούνταν στα ψίχουλα που μάζευε από την τράπεζα. Μία ημέρα, ήλθε στο μοναστήρι κατόπιν εντολής αγγέλου ο άγιος Πιτυρούν, ονομαστός ασκητής, και ζήτησε να δει όλες τις αδελφές. Επειδή δεν κρίθηκε σωστό να καλέσουν και την Ισιδώρα την σαλή, εκείνος είπε να την φέρουν με την βία κι όταν εκείνη παρουσιάστηκε, έπεσε στα πόδια της λέγοντας: «Ευλόγησον!» Στις αντιρρήσεις ότι η αδελφή αυτή ήταν σαλή και άξια περιφρόνησης, εκείνος απάντησε ότι άξιζε να είναι πνευματική μητέρα τους (Αμμά), διότι παρά τις ύβρεις και την χλεύη δεν απομάκρυνε ποτέ την καρδιά της από τον Θεό. Μετά την αναχώρηση του Πιτυρούν οι αδελφές δεν έπαυαν να της ζητούν συγγνώμη και να της δείχνουν σεβασμό· έτσι η Ισιδώρα εγκατέλειψε το μοναστήρι κρυφά και πήγε να περάσει την υπόλοιπη ζωή της σε τόπο που δεν έμαθε ποτέ κανείς.
(Γιορτάζει την 1 Μαϊου)
Κείμενο-Φωτογραφία: “Νέος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας”, υπό ιερομονάχου Μακαρίου Σιμωνοπετρίτου, εκδ. Ίνδικτος (τόμος ένατος – Μαϊος)

Ταπεινός υπεράνω σκανδαλισμού!

Έναν τέτοιο γέροντα αμέριμνο, απλό, ταπεινό, με μεγάλη εμπιστοσύνη στον Χριστό και την Παναγία, γνωρίσαμε. Ήταν από το Ριζοκάρπασο της σήμερα τουρκοκρατούμενης Κύπρου κι ήλθε στο Άγιον ‘Ορος όταν κι αυτό ήταν Τουρκοκρατούμενο. Εκοιμήθη πριν δώδεκα έτη σε ηλικία εκατόν έξι ετών. Είχε στο Άγιον ‘Ορος ογδόντα έξι έτη. Εξήλθε αυτού μία δύο φορές, για να πάει προσκυνητής στα Ιεροσόλυμα. Ογδόντα έξι έτη είχε να φάει κρέας. Ογδόντα έξι έτη είχε να δει γυναίκα. Είκοσι πέντε έτη είχε να πλύνει το πιάτο του. Υγιέσταστος, εγκρατέστατος, εξυπνότατος, αγαθότατος. Εκατόν τριών ετών ανέβηκε στη σκέπη του κελλιού του να διορθώσει τα κεραμίδια. «’Οτι ζητάω από την Παναγία μου το στέλνει» έλεγε. «Έχω την εικόνα της, της Οικονόμισσας, και με οικονομεί η Υπερευλογημένη… Να, τώρα ήθελα νερό και ήλθες να μου φέρεις».
Μια φορά ήλθαν δύο φίλοι από την Αθήνα, νεαροί οικογενειάρχες, και με ρωτούσαν αν υπάρχουν γέροντες του Γεροντικού και της Φιλοκαλίας. Υπάρχουν τους είπα και τους πήγα στον γέροντα αυτόν, τον μοναχό Ιωσήφ τον Κύπριο. Ήταν τότε εκατόν πέντε ετών. Ήταν ξαπλωμένος κι έκανε κομποσχοίνι. «Οι κύριοι» του λέγω, «είναι από την Αθήνα και ήθελαν να πάρουν την ευχή σου». Τον είδαν πως δεν είχε όρεξη για κουβέντα. Αφού είπαν δύο-τρία λόγια, τους έκαμε νόημα να φύγουμε. Φεύγοντας λένε στον γέροντα: «Γέροντα, είμαστε με πολλά προβλήματα, σας παρακαλούμε να προσεύχεσθε». «Θα προσεύχομαι» τους απαντά, «αλλά για να προσεύχομαι θέλω και λεφτά»! Ντράπηκα πολύ, τα έχασα, δεν ήξερα τι να πω. Προσπαθούσα να δικαιολογήσω την κατάσταση. Απορούσα γιατί να το κάνει αυτό. Τους πήγα σ’ έναν άγιο άνθρωπο κι αυτός να ζητάει χρήματα για να προσευχηθεί; Αυτός που δεν γνώριζε καλά-καλά την αξία των χρημάτων και δεν τους έδινε μεγάλη σημασία. Οι άνθρωποι έφυγαν και λυπήθηκα.
Την άλλη ημέρα που πήγα να τον δω, μου λέει: «Πάτερ Μωυσή την αρετή δεν τη μαζέψαμε μαζί. Μην μου φέρνεις κόσμο να με τιμάνε. Ζήτησα από τον Θεό να με τιμήσει στην άλλη ζωή, όχι σ΄αυτή την ψεύτικη». Εξεπλάγην. Ντροπιάσθηκε στους ξένους ζητώντας χρήματα, που ποτέ δεν είχε και ποτέ δεν τ’ αγάπησε, με ντρόπιασε κι εμένα. Πού να τολμήσω να ξαναπάω κόσμο. Χάλασε την εικόνα του, ως σπουδαίου ασκητού. Κατέστρεψε την πρόσοψη του. Ποιος από μας το κάνει αυτό; Ήταν ταπεινός. Υπεράνω και του σκανδαλισμού. Τον ένοιαζε τι θα πει γι αυτόν ο Θεός κι όχι οι άνθρωποι. ‘Οταν το είπα στους φίλους έμειναν άφωνοι…
Μοναχός Μωυσής Αγιορείτης, Η εύλαλη σιωπή, εκδ. «Εν πλω»
Πηγή: http://h-agaph-panta-elpizei.blogspot.com/2010/10/blog-post_08.html

αρχιμ. Παύλος Παπαδόπουλος Η Ελευθερία του Ήθους στους Δια Χριστόν Σαλούς

Εισερχόμαστε σήμερα στο δεύτερο μέρος της μελέτης του αρχιμ. Παύλου Παπαδόπουλου για τους διά Χριστόν σαλούς ως ηθικά και ποιμαντικά πρότυπα (προηγούμενο άρθρο: http://www.pemptousia.gr/?p=56781). Στο μέρος αυτό εξετάζεται η ανάδειξη της ελευθερίας του ήθους στο παράδειγμα της βιοτής της ιδιαίτερης αυτής περίπτωσης αγίων.

Β΄ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΒΙΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ ΤΩΝ ΔΙΑ ΧΡΙΣΤΟΝ ΣΑΛΩΝ

Εισαγωγικά

Όπως προαναφέραμε στο προηγούμενο κεφάλαιο, η άτυπη συμπεριφορά των δια Χριστόν σαλών αποτελούσε μια ιδιαίτερη γλώσσα, κατά την οποία οι συνάνθρωποί τους διδάσκονταν μέσω ενίοτε σκανδαλωδών σχημάτων συμπεριφοράς, τα οποία έφερναν σαφή συμβολικό χαρακτήρα και οδηγούσαν σε βαθύτερο προβληματισμό τους άλλους ανθρώπους.

Η ποιμαντική συνεισφορά των διά Χριστόν σαλών στηρίζεται στην καλλιέργεια της βαθειάς ταπείνωσης, στον εμπαιγμό της ανθρώπινης ματαιοδοξίας και κενοδοξίας, των αβαθών κριτηρίων της ανθρώπινης ηθικής και πολλές φορές στην ομολογία του ορθοδόξου βιώματος[1]. Η ηθική τους ήταν αμφιλεγόμενη από τις εξωτερικές τους συμπεριφορές, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι ήταν ανήθικοι. Όχι μόνο ανήθικοι δεν ήταν αλλά είχαν ξεπεράσει κατά πολύ αυτό που λέγεται ηθική τελείωση και είχαν εισέλθει πλέον στον κόσμο της απόλυτης εν Χριστώ ελευθερίας του ήθους, σε μία κατάσταση που τα αποδεκτά σχήματα συμπεριφοράς δεν έχουν θέση μιας και τα πάντα γίνονται με κριτήριο την θυσιαστική εν Χριστώ αγάπη.

1. 1.     Η Ελευθερία του ήθους των δια Χριστόν σαλών:

Πρότυπα αυθεντικής πίστης και αγάπης προς τον Θεό και τον πλησίον.

Ο σκοπός της ποιμαντικής των δια Χριστόν σαλών δεν είναι άλλος από την σωτηρία του πλησίον. Όμως η σωτηρία και η πνευματική προκοπή του πλησίον περνάει μέσα από τον προσωπικό αγώνα και τη σκληρή άσκηση του δια Χριστόν σαλού, προκειμένου να πραγματοποιήσει και το δικό του εξαγιασμό. Ο άγιος Συμεών έπρεπε να παραμείνει 29 χρόνια στην έρημο, να αποκτήσει μια πλήρη απάθεια[2], για να έλθει στη συνέχεια στον κόσμο.

Ο άνθρωπος πρώτα υπηρετεί τη δική του σωτηρία και έπειτα τη σωτηρία του πλησίον[3]. Η θέωση έχει και κοινωνικό χαρακτήρα. Η θέωση δεν νοείται ευδαιμονικά και εγωιστικά. Συχνά τονίζεται ότι ο άνθρωπος που έχει θεωθεί, παρόλο που είναι τέλειος «ἐν τελείῳ Θεῷ»  και ενωμένος με τις υπέρτατες αγγελικές δυνάμεις, δεν επαναπαύεται στη μακάρια κατάστασή του, αλλά γίνεται εν Αγίω Πνεύματι διάκονος των μυστηρίων του Θεού ανάμεσα στους ανθρώπους και στο Θεό υπηρετώντας τους με το λόγο, όπως οι απόστολοι. Καθώς βλέπει το Θεό μπορεί να φωτίσει τον εν Χριστώ πλησίον του και καθώς γνωρίζει το Θεό γίνεται ικανός να διδάξει και να οδηγήσει τους συνανθρώπους του στη σωτηρία και τη θέωση. Αυτή είναι ακριβώς η περίπτωση των αγίων σαλών .

Δια Χριστόν Σαλοί:Σκανδαλώδης Συμπεριφορά & Αυθεντικός Βίος αρχιμ. Παύλος Παπαδόπουλος

Αφού εξετάσαμε τη βίωση της ελευθερίας του ήθους στο παράδειγμα των διά Χριστών σαλών (προηγούμενο άρθρο: http://www.pemptousia.gr/?p=57583), προχωρούμε στο σημερινό απόσπασμα από την ενδιαφέρουσα εργασία του αρχιμ. Παύλου Παπαδόπουλου, στη μελέτη της επίτευξης ενός άκρως παραδόξου κατορθώματος: του συνδυασμού μιας σκανδαλώδους εξωτερικής συμπεριφοράς με μία αυθεντική εσωτερική πνευματικότητα.

2. Η Ποιμαντική των δια Χριστόν σαλών:

Κάλεσμα σε αυθεντικότητα του χριστιανικού βίου μέσω σκανδαλώδους συμπεριφοράς

Ο δια Χριστόν σαλός όπως είδαμε και στις προηγούμενες παραγράφους, εργάζεται δραστήρια για την επανασύνδεση του πλησίον του με τον Χριστό, στηριζόμενος στα πολύμορφα «χαρίσματά» του[1]. Για να γίνεται οδηγός ανθρώπων, κατέχει όχι μόνο σώας τας φρένας του, αλλά και μια δυνατή προσωπικότητα. Επειδή συμπεριφέρεται όπως εμπνέει το Πνεύμα, δεν μπορεί κανείς να του ζητήσει λογαριασμό για τις πράξεις του. Η μάσκα της τρέλας τον κάνει ελεύθερο από την ανθρώπινη τιμή. Είτε ψάχνοντας για περιφρόνηση, είτε σαν επακόλουθο μιας θεϊκής ανεξέλεγκτης έμπνευσης, οι πράξεις του καταπατούν τους κανόνες της καλής συμπεριφοράς, κάποτε ακόμη και της πιο υποτυπώδους.

Μπορεί ο σαλός να μην τηρεί τους κανόνες της Εκκλησίας περί νηστείας και λατρείας, τρώγοντας κρέας δημόσια τη Μεγάλη Εβδομάδα[2], όμως δεν είναι σχισματικός ή αιρετικός. Αντίθετα, κάτω από το κάλυμμα της μωρίας, μετατρέπει Εβραίους[3] και αιρετικούς[4] σε χριστιανούς πιστούς και θεραπεύει δαιμονιζόμενους. Κατά τον καθηγητή Χρ. Γιανναρά[5]: «αυτή η πρόκληση του σκανδαλισμού των ευσεβών θυμίζει την “προκλητική” κατάλυση του Σαββάτου από τον Χριστό: την ανάληψη της ευθύνης για την “ἂρση τοῦ κραββάτου” από τον παραλυτικό[6], την κάλυψη των μαθητών που “ἢρξαντο τίλλειν στάχυας και ἐσθίειν” την ημέρα του Σαββάτου[7] ή που “ἢσθιον ἂρτους κοιναῖς, τοῦτ’ ἒστιν ἀνίπτοις χερσίν”»[8].

Δια Χριστόν Σαλοί: Έμπονη αγάπη & μεγάλα μέτρα αρετής αρχιμ. Παύλος Παπαδόπουλος

Συνεχίζοντας τη σειρά των τμηματικών δημοσιεύσεων της εμβριθούς μελέτης του αρχιμ. Παύλου Παπαδόπουλου για τους δια Χριστόν σαλούς ως ηθικά και ποιμαντικά πρότυπα (προηγούμενο άρθρο: http://www.pemptousia.gr/?p=57223), προχωρούμε σήμερα στο τμήμα εκείνο που αναφέρεται στην ελευθερία του ήθους που ανέδειξαν οι αντισυμβατικοί αυτοί εραστές της ταπείνωσης. Βλέπουμε, έτσι, συγκεκριμένα και απτά παραδείγματα της βαθιάς αγάπης και της υψηλής αρετής που κρυβόταν κάτω από τη φαινομενικά αντικοινωνική συμπεριφορά τους.

Έτσι, στην περίπτωση της τιμωρίας ενός αμαρτωλού, ο Άγιος Ανδρέας έκλαψε τόσο πολύ «ὥστε ἐκ πολλῶν δακρύων ὀγκωθῆναι αὐτοῦ τά ὤμματα»[1]. Ο δε Άγιος Συμεών συζητούσε με τις αμαρτωλές γυναίκες με ένα «ύφος» πραγματικά παράξενο και φιλελεύθερο για τα δεδομένα της εποχής εκείνης. Έλεγε, λοιπόν, σε μια τέτοια γυναίκα: «Θέλεις ἕχω σε φίλη; Καὶ δίδω σοι ἑκατὸν ὁλοκοτίν. Ἐρεθιζόμενη οὖν αὐτῷ ἐπίθοντο. Ἐδείκνυεν γὰρ αὐτῇ καὶ τὸ λογάριν· εἶχε γὰρ ὅσα ἤθελε, τοῦ Θεοῦ ἀοράτως αὐτῷ χορηγοῦντος διὰ τὸ ἕνθεον αὐτόν σκοπόν. Καὶ λοιπὸν ὄρκον ἀπῂτει παρὰ τῆς λαμβανούσης, ὅτι οὐκ ἀθετεῖ αὐτόν»[2].

Ο σαλός λοιπόν, μισεί την αμαρτία, συμπονάει και συμπαραστέκεται στους αμαρτωλούς. Προσπαθεί με κάθε τρόπο, ακόμη και με την τρέλα του, να τους απαλλάξει από τα πάθη τους, να διορθώσει τη ζωή τους και τα φρονήματά τους. Ο αντικειμενικός στόχος της επιστροφής του στον κόσμο είναι να «συμπαθῆσαι καὶ σῶσαι τοὺς πολεμουμένους»[3]. Έχει τέλεια επίγνωση της αποστολής του που δεν ήταν άλλη από το να σταματήσει την αμαρτία να οδηγήσει τους συνανθρώπους του σε μετάνοια και να χαλάσει τις διαπλοκές του Διαβόλου[4].

Όπως βλέπουμε, η διά Χριστόν σαλότητα είναι η μέγιστη έκφραση της χριστιανικής δικαιοσύνης και αγάπης. Ο σαλός συμμετέχει στον πόνο του άλλου έως το τέλος, όπως αναφέρθηκε πριν, πραγματοποιεί την ένωση μεταξύ του Θεού και του ανθρώπινου γένους πάνω στο Σταυρό.

Με μια προσεκτική ανάγνωση των βίων των δια Χριστόν σαλών, διακρίνει κανείς μια σωστή ανθρωπολογική θεώρηση. Επιδεικνύεται καταρχήν, η ελευθερία τους να διαλέξουν τέτοια ακραία μορφή άσκησης, η οποία φαίνεται από την απάντησή τους στην πρόσκληση του Θεού[5].

Η τραγική πορεία των δια Χριστόν σαλών μέσα στον κόσμο στοχεύει πάντα προς αυτή την κατεύθυνση, την παροχή βοήθειας στον πλανεμένο του πλησίον. Πως θα βοηθήσει τον συνάνθρωπό του, ο οποίος βρίσκεται κάτω από την επιρροή του δαιμονικού στοιχείου, πως θα του αποκαλύψει την αλήθεια, η οποία δε βρίσκεται κάτω από τα λογικά και ευπρεπή σχήματα του κόσμου τούτου[6].

Επομένως η αμαρτία ως αστοχία και αρρώστια θεραπεύεται από το Θεό με τη βασική, όμως, προϋπόθεση της ελεύθερης συγκατάθεσης και της συμμετοχής του ανθρώπου.

Ο ρόλος των σαλών είναι να ανακαλύπτουν την αμαρτία και να κάνουν, όσο το δυνατόν, τους αμαρτωλούς να συνειδητοποιούν την αμαρτωλή κατάστασή τους ώστε να την αλλάξουν[7], διά της πρωτοβουλίας τους και της Χάριτος του Θεού, ώστε να πουν μερικοί «καὶ ὁ Θεὸς καὶ αἱ εὐχαί σου σῷζουσίν με»[8].

Δια Χριστόν σαλοί, οι διδάσκαλοι της ακενόδοξης αρετής αρχιμ. Παύλος Παπαδόπουλος

Στο πλαίσιο της μελέτης του αρχιμ. Παύλου Παπαδόπουλου για την ξεχωριστή ποιμαντική μέθοδο των δια Χριστόν σαλών (προηγούμενο άρθρο: http://www.pemptousia.gr/?p=58671) μελετάται στο παρακάτω δημοσίευμα η διδασκαλία της αυθεντικής αρετής, δηλαδή εκείνης που είναι απαλλαγμένη από την κενοδοξία.

3. Οι δια Χριστόν σαλοί, διδάσκαλοι της ακενόδοξης αρετής

Με τον τρόπο της ζωής τους, οι δια Χριστόν σαλοί εκπληρώνουν και ένα ανεπανάληπτο ποιμαντικό έργο, όχι μόνο βοηθώντας άμεσα με διάφορους τρόπους τους συνανθρώπους τους στο δρόμο προς τη Βασιλεία του Θεού, αλλά και έμμεσα, με το ήθος τους, με την παράξενη, για τους κατ’ όνομα χριστιανούς, συμπεριφορά τους. Οι άγιοι σαλοί διδάσκουν τρόπους αποφυγής της κενοδοξίας, διδάσκουν με το παράδειγμα της ασυνήθιστης διακριτικότητάς τους την ελευθερία που μπορεί να προσφέρει ο Χριστός, διδάσκουν την απλότητα, την ταπείνωση, την ανεξικακία, την συγχωρετικότητα.

Η παράλογη συμπεριφορά τους είναι δικαιολογημένη διότι με αυτήν οι δια Χριστόν σαλοί καταφέρνουν να αποκρύψουν ή να καλύψουν τις αρετές τους και να διατηρήσουν κατ’ αυτόν τον τρόπο την ακεραιότητα και την καθαρότητα της πνευματικής τους ζωής[1].

Η πατερική πνευματική εμπειρία εξήγησε από πολύ νωρίς το οξύ πρόβλημα της αρετής ως πνευματικής κατακτήσεως και τους κινδύνους που απειλούν τον πνευματικό αγωνιστή, ο οποίος στοχεύει σε μια τέτοια πνευματική κατάσταση.

Όπως σημειώνει ο Όσιος Νείλος, η ουσία της αρετής έγκειται κυρίως «στο σύνολο των δεινών με τα οποία πολεμείται»[2] από τις δαιμονικές δυνάμεις. Διότι όλοι οι πνευματικοί στόχοι του χριστιανού αγωνιστού μπορεί να ματαιωθούν διά της κενοδοξίας[3].

Η δια Χριστόν σαλότητα είναι ακριβώς η ακενόδοξη αρετή, εντελώς απηλλαγμένη από κρυφά και ανύποπτα αισθήματα προσωπικής αυτοεκτίμησης και υπερηφανείας λόγω πνευματικών κατακτήσεων. Δε γίνονται δια Χριστόν σαλοί όλοι οι καλοπροαίρετοι και, κατά τα άλλα, γνήσιοι ίσως πνευματικοί άνθρωποι, αλλά μόνον ορισμένοι εξαιρετικώς ευαίσθητοι και χαρισματούχοι νηπτικοί αγωνιστές[4].

Οι δια Χριστόν σαλοί διδάσκουν και καλούν στην αυθεντική αγάπη

Γέροντας Γερμανού Σταυροβουνιώτη
Θέλεις να ανακαλύψεις τι είδους αγάπη έχεις μέσα σου; Στάσου μπροστά στον καθρέπτη του ΙΓ Κεφαλαίου της Α’ προς Κορινθίους επιστολής του Αποστόλου Παύλου και κοίταξε με ειλικρίνεια να δεις, αν εφαρμόζονται σε σένα αυτά, που λέγει ο Απόστολος Παύλος: «Αυτός που αγαπά, έχει μακροθυμία στις αδυναμίες του άλλου. Έχει και καλοσύνη. Δεν ζηλοφθονεί. Δεν υπερηφανεύεται, δεν ασχημονεί, δεν ζητά το δικό του συμφέρον, δεν είναι ευερέθιστος. Λησμονεί το κακό, που του έχουν κάνει. Λυπάται, όταν αδικάται ο πλησίον του, και χαίρεται μαζί του στη χαρά του. Έχει σε όλα ανεκτικότητα, εμπιστοσύνη, ελπίδα, υπομονή». (Α’ Κορ. 13, 4-7).
Η αληθινή αγάπη είναι συνυφασμένη με πνεύμα ταπείνωσης, θυσίας και προσφοράς. Αυτός, που αγαπά σύμφωνα με το θέλημα του Θεού, θυσιάζει τις επιθυμίες του και την ανάπαυση του χάριν αυτού, που αγαπά. Η αγάπη, που δεν είναι σύμφωνη με το θέλημα του Θεού, συνδέεται με πνεύμα εγωισμού και αυτός, που έχει τέτοια «αγάπη», αντί να θυσιάζεται για τον άλλο, όλο ζητά να θυσιάζεται ο άλλος γι’ αυτόν.

Πηγή: isagiastriados.com

Αντιμετώπιση του θανάτου των αγιορειτών μοναχών

– Πως αντιμετωπίζουν οι μοναχοί την αρρώστια;
– Με υπομονή και καρτερικότητα. «Ασθένεια, Θεού επίσκεψη» λένε.
Μου λέει μια μέρα ένας μοναχός: «Για να μου στείλει ο Θεός την αρρώστια σημαίνει ότι με θυμήθηκε κι ότι κάτι θέλει να μου πει. Αυτός ξέρει. Κι Αυτός που μου την έδωσε, Αυτός και θα μου την πάρει αν και όποτε Εκείνος το θελήσει»
Τι να πεις;
Ο γερο-Ευγένιος λέει: «Για 4 λόγους δίνει ο Θεός τις αρρώστιες: για τις αμαρτίες των γονέων μας, για τις αμαρτίες τις δικές μας, για να ασκηθούμε στην υπομονή και στην ταπείνωση και για έναν τέταρτο λόγο μου μόνο Εκείνος γνωρίζει».
Υπάρχουν βέβαια και οι δυσκολίες.
Ένα βράδυ την άνοιξη που μας πέρασε έρχεται ο γερο-Νικόδημος στο ιατρείο με σχισμένη την αριστερή παλάμη. Δέχτηκε να του την περιποιηθώ, δεν δέχτηκε να του την ράψω. Δεν μπόρεσα να τον πείσω να δεχτεί να του κάνω τον αντιτετανικό ορό. «Η Παναγιά φύλαξε να μην κοπώ πολύ κι αυτή είναι που θα με κάνει καλά».
Μία από τις πρώτες μέρες μου στο Ιατρείο του Αγίου Όρους ήρθε ο γερο-Ιερεμίας. Χωρίς πολλά λόγια μου λέει: «Γιατρέ έχω καρκίνο και ήρθα να μου γράψεις τα φάρμακά μου».
Έμεινα.
Όταν συνειδητοποίησα τι μου είχε πει προσπάθησα να διασκεδάσω κάπως την κατάσταση. Μάταιος κόπος. Ο γερο-Ιερεμίας έδειχνε ότι δεν του χρειαζόταν παρηγοριά. Την είχε μέσα του. «Τώρα είμαι καλά, γιατρέ» μου κάνει. «Όταν θα ‘ρθουν οι μεταστάσεις στα κόκαλα να εύχεσαι να μου δώσει ο Θεός δύναμη να τις αντέξω».
Οι παλιοί μοναχοί είναι χάρμα οφθαλμών και ακοής. Χαίρεσαι να κάθεσαι δίπλα τους, ακόμα κι όταν είναι κατάκοιτοι. Ξανανιώνεις μαζί τους.
Δεν είναι μόνο η πείρα τους και η ανθρώπινη σοφία που έχουν να σου προσφέρουν. Σου μεταδίδουν τον αέρα και την άνεση μιας άλλης ζωής. Πας να τους βοηθήσεις ιατρικά και σου λένε: «Γιατρέ, δεν έχω να σου δώσω τίποτα. Το βράδυ όμως θα κάνω προσευχή για σένα. Και νιώθεις για μια στιγμή ότι αυτή είναι η καλύτερη αμοιβή, το πιο δυνατό «φακελάκι». Ξέρεις ότι φεύγοντας δε θα ‘ναι μόνο το κρασί, τα κηπευτικά και το θυμίαμα με τα οποία θα σε έχουν φιλοδωρήσει…
Οι νέοι μοναχοί είναι πιο κοντά μας. Αντιμετωπίζουν την ασθένεια λιγότερο φιλοσοφημένα, περισσότερο ορθολογιστικά. Οι περισσότεροι είναι μορφωμένοι. Με ένα, δύο ή και περισσότερα πτυχία. Έρχονται στο ιατρείο για λιγότερο σοβαρά προβλήματα υγείας, ζητούν εξηγήσεις πιο επιστημονικές. Οι απορίες τους είναι πολλές φορές για μένα έναυσμα για περισσότερη μελέτη. Όχι λίγες φορές ανοίγω μπροστά τους κάποιο ιατρικό βιβλίο για να τους δώσω μια πιο έγκυρη απάντηση και το εκτιμούν αυτό.
– Πως αντιμετωπίζουν οι μοναχοί τον θάνατο;
– Χωρίς φόβο. Θα τολμούσα να πω με χαρά.
Έχω δει πολλούς θανάτους μοναχών. Φεύγουν όλοι «πλήρεις ημερών». Ο ένας 86 χρονών, ο άλλος 92.
Πριν 3-4 μήνες στην Σκήτη Κουτλουμουσίου «κοιμήθηκε» ο γερο-Ιωσήφ σε ηλικία 108 χρονών. Μια μέρα πριν το θάνατό του έκανε τον περίπατό του στη Σκήτη. «Αποχαιρέτισε τη Σκήτη» το εξηγούν οι πατέρες.

Αγιορείτες μοναχοί !

Τί είδα στο Όρος
.

Την εβδομάδα των Θεοφανίων πήγα στο Άγιο Όρος. Είχαν Χριστούγεννα εκεί. Δεν είχα ξαναπάει. Ένας φίλος φρόντισε και τακτοποίησε, τα της διαμονής. Μείναμε 3 βραδιές.
Το φυσικό κάλος ήταν απερίγραπτο. Η πολιτισμική κληρονομιά ήταν μοναδική. Θησαυρός, κυριολεκτικά και μεταφορικά.
Πήγα εκεί, συγκρατημένος, επιφυλακτικός, έτοιμος να κρίνω τα πάντα με την λογική, να καταλάβω τι γίνεται εκεί.

Το καραβάκι που μας μετέφερε ήταν γεμάτο νέους ανθρώπους, νέοι 24-25 μέχρι 30 το πολύ, οι περισσότεροι. Στο διάστημα που έμεινα εκεί, ήρθαν κι άλλοι, πεζοί από άλλη μονή ή με το καραβάκι, οι περισσότεροι νέοι. Εκεί που μείναμε, γνωρίσαμε κι άλλους, ανθρώπους που έρχονταν από την Θεσσαλονίκη και έμεναν στο μοναστήρι για το διάστημα της αργίας. Επαγγελματίες, επιχειρηματίες, που έρχονταν να κάνουν ένα διάλειμμα από την καθημερινότητα και επέστρεφαν για να πάνε στη δουλειά τους. Προτιμούσαν να κοιμηθούν σε ένα δωμάτιο για μια-δυο βραδιές μαζί με άλλους 4 μέχρι 8. Αναρωτήθηκα γιατί το έκαναν αυτό. Στην επιστροφή προθυμοποιήθηκε ένας απ' αυτούς να μας πάρει με το αυτοκίνητό του από την Ουρανούπολη και να μας γυρίσει στην Θεσσαλονίκη. Τον ρώτησα, κάθε πότε επισκέπτεται το Όρος και μου απάντησε όποτε μπορεί και άμα δεν μπορεί όταν το έχει ανάγκη.

Την πρώτη μέρα, ήρθαν τρία παλληκάρια, στη μονή, πεζοί, δεν ήταν Έλληνες. Τους πλησίασα. Είχαν έρθει από την Ρωσία, από την Μόσχα, από το Αρμπάτ. Είχα διαβάσει 3-4 τόμους ενός Ανατόλι Ριμπακώφ, τα παιδιά από το Αρμπάτ και ήξερα. Το Αρμπάτ είναι η κεντρική πλατεία της Μόσχας. Από εκεί είχαν έρθει, ξεκίνησαν και ήρθαν. Την νύχτα, στην λειτουργία, είδα τον ένα νέο από τους τρεις, μπροστά-μπροστά. Εκεί μπροστά, όλη την νύχτα, όρθιος, να λάμπει το πρόσωπό του.

Οι μοναχοί, όλων των ηλικιών, στην πλειονότητα 35άρηδες, το 80% από αυτούς όλοι κάτοχοι πανεπιστημιακού τίτλου, απέκτησαν το πτυχίο και μετά επέλεξαν να μονάσουν. Όλοι ήταν απασχολημένοι, εκτός της συμμετοχής τους στην λειτουργία, είχαν και τις δουλειές τους ο καθένας. Δεν έπιαναν κουβέντα μαζί μας, αλλά όταν τους απευθύναμε τον λόγο ήταν ευγενικοί και χαμογελαστοί. Δεν ήταν «κάπως», ήταν «φυσιολογικοί», τους άκουσα να μιλάνε 2-3 μεταξύ τους για κάποια σύνδεση με USB. Ρώτησα για τον ηγούμενο τους. Όλοι καμάρωναν για τον Γεώργιο. Είχε προβλήματα υγείας, καρδιά και πρόβλημα στα γόνατα με λάμες. Ήταν ο πατέρας όλων. Έτσι τον αντιμετώπιζαν όλοι. Σπουδαίος άνθρωπος, αγόρασα δυο βιβλία του. Ήταν από διαλέξεις που είχε δώσει κατά καιρούς.

Ζορίστηκα να αγοράσω τα βιβλιαράκια, πάμφθηνα, τα έξοδα του τυπογραφείου, δεν ήθελαν να ανοίξουν την βιτρίνα, ήταν Χριστούγεννα. Πληρώνοντας, άφησα 2 ευρώ παραπάνω, και δεν ήθελαν να τα πάρουν.

Σε δυο μοναστήρια πήγα, δεν υπήρχε εμπόριο, δεν υπήρχε εκμετάλλευση, ούτε πωλήσεις, ούτε τίποτε, ούτε λεφτά για τα κεριά δεν έριχνες. Έπαιρνες το κεράκι σου και το άναβες στον πρόναο. Μέσα, στην ολονυκτία, ένα κεράκι άναβε για να διαβάζει ο μοναχός.
Στην πύλη της μονής ήταν ένας μοναχός, ήταν στην υποδοχή, πιάσαμε την κουβέντα. Μειλίχιος, ευγενικός, γαλήνιος, με το χαμόγελο. Τον ρώτησα:
Τι κάνετε εσείς εδώ; Ποιος είναι ο σκοπός σας;
Χαμογέλασε και απάντησε:
Ευχόμαστε, ευχόμαστε για όλους.
Είχα ακούσει, ότι κάθονται σε καρέκλες με 3 πόδια, έτσι ώστε, αν τους πάρει ο ύπνος, από την κούραση, να πέφτουν από την καρέκλα, να ξυπνούν και να συνεχίζουν τις ευχές τους. Πήγαινα στις ολονύκτιες λειτουργίες, νύσταζα, με έπαιρνε ο ύπνος, με ξύπναγαν, έφευγα, πήγαινα στο δωμάτιο, την έπεφτα, ξύπναγα και ξαναπήγαινα στην λειτουργία. Ήταν ένας καλόγερος, μεγάλος σε ηλικία, πολύ μεγάλος. Καθόταν πίσω από μια κολόνα, του έδωσαν ένα κερί αναμμένο. Τον έβλεπα, δεν άντεχε, το χέρι του κουράζονταν να βαστάει το κερί, το κεφάλι του έκλινε, το σώμα του έσκυβε κι εκεί που έλεγες τώρα θα πέσει, όρθωνε το σώμα του και σήκωνε το χέρι του με το κεράκι, πιο πάνω από το κεφάλι του. Είπα σε έναν νεαρό μοναχό, «θα πέσει ο γέροντας». Μου απάντησε: «Μην ανησυχείτε, αυτή είναι η δουλειά του. Εύχεται».

Πήγαινα σε ένα μπαλκόνι να καπνίσω, πάνω από το κύμα, έβλεπες τη θάλασσα, ήμουν πάνω από τη θάλασσα. Το μπαλκόνι ήταν πολύ μακρύ. Μια φορά συνάντησα, ένα καλόγερο. Πήγαινε πάνω-κάτω, πάνω-κάτω με σπουδή και σκυφτό κεφάλι. Μια στιγμή στάθηκε μπρος μου και με ρώτησε: «Ποιο είναι το όνομά σου;». Του απάντησα. «Θα εύχομαι και για σένα» μου είπε. Του είπα να μη μπει στον κόπο. Μου απάντησε: «Δεν είναι κόπος, αυτή είναι η δουλειά μου» και συνέχισε να πηγαίνει, πάνω-κάτω, πάνω-κάτω.

Οι μοναχοί στο Όρος, μένουν ο καθένας μόνος του σε ένα κελί, λιτό κελί και όταν κλείνονται μέσα, η πόρτα είναι πάντα ξεκλείδωτη και κανείς δεν μπορεί να επισκεφθεί τον άλλον. Είναι απασχολημένοι. Διότι εύχονται. Εύχονται για όλα, για τα πάντα. Τεράστια η δύναμη της Ευχής έμαθα. Τελευταία η επιστήμη αρχίζει να αγγίζει την απόδειξη της δύναμης της Ευχής.
Τα δυο βιβλιαράκια που πήρα από το Όρος, είναι για την θέωση του ανθρώπου, ως ύψιστο προορισμό του, σ' αυτή τη ζωή. Ο λόγος ήταν δομημένος και θεμελιωμένος. Ούτε μεταφυσική, ούτε υπερφυσική.

Αυτά είδα και έμαθα στο Όρος.

ΣΤΗΝ ΚΕΡΑΣΙΑ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ ΜΕ ΤΟΝ ΜΟΝΑΧΟ ΠΟΛΥΚΑΡΠΟ 2016

Η περιουσία του Αγιορείτου μοναχού, μετά την κουρά

---

---

1. Για την περίπτωση της τύχης της περιουσίας που έχει αποκτήσει ο μοναχός μετά από την κουρά του, πρέπει να γίνει ξανά διάκριση ανάμεσα σε μοναχούς κοινοβίων Μονών και ιδιορρύθμων Μονών.

Όσον αφορά τους μοναχούς που εκάρησαν και εγκαταβιώνουν σε κοινόβιες Μονές, τα πράγματα είναι ξεκάθαρα: οι μοναχοί των κοινοβίων Μονών, παρόλο που δεν στερούνται ικανότητας δικαίου και δικαιοπραξίας, εντούτοις δεν μπορούν να αποκτήσουν περιουσία μετά από την κουρά τους διότι υπάρχει η απαγορευτική προς τούτο διάταξη του εδ. δ’ του άρθρ. 101 Κ.Χ.Α.Ο. σύμφωνα με την οποία οι μοναχοί κοινοβίων Μονών δεν μπορούν να αποκτήσουν περιουσία ούτε από χαριστική, ούτε από επαχθή αιτία, αφού «δεν δύνανται να έχωσιν ιδίαν περιουσίαν»[1].
Κατά συνέπεια οτιδήποτε αποκτήσει ο μοναχός κοινοβίου Μονής ή οτιδήποτε περιέλθει σε αυτόν μετά από την κουρά του (λ.χ. από κληρονομιά ή κληροδοσία) κατά την κρατούσα γνώμη[2] θεωρείται ότι περιέρχεται κατά κυριότητα αυτομάτως στη Μονή. Δηλ. ο μοναχός αποκτά για λογαριασμό της Μονής. Όπως υποστηρίζεται η μετάσταση της κυριότητας του πράγματος στη Μονή δεν συντελείται ευθέως προς αυτή, αλλά μέσω του προσώπου του μοναχού, ο οποίος αποτελεί κατά κάποιο τρόπο τον ενδιάμεσο κρίκο ή το διαμετακομιστικό όργανο μεταξύ του πρώην κυρίου του πράγματος προς το νέο, ο οποίος είναι η Μονή. Ο μοναχός δεν αποκτά εμπράγματο δικαίωμα στο μεταβιβαζόμενο πράγμα και η αστική κατάστασή του εξομοιώνεται οιονεί με την κατάσταση του υπεξουσίου κατά το ρωμαϊκό δίκαιο[3].
Πάντως κατά την ίδια άποψη, η μετάσταση της κυριότητας στη Μονή με τον ανωτέρω έμμεσο τρόπο, δεν μπορεί να βλάψει τυχόν υφιστάμενα δικαιώματα τρίτων επί της μεταβιβαζόμενης περιουσίας, όπως είναι απαιτήσεις δανειστών ή δικαιώματα νομίμου μοίρας[4]. Τα δικαιώματα των τρίτων προστατεύονται σε κάθε περίπτωση έναντι πάντων και συνεπώς και κατά της Μονής στην κυριότητα της οποίας περιέρχεται η αποκτώμενη από τον μοναχό περιουσία.
Υποστηρίχθηκε[5] επίσης ότι κατά την αυτόματη περιέλευση της κυριότητας των αποκτηθέντων πραγμάτων προς τη Μονή, παρεμβάλλεται έστω για μια «χρονική στιγμή» η κυριότητα του μοναχού στα πράγματα αυτά, κατά την οποία ο μοναχός έχει τη δυνατότητα να αποποιηθεί κληρονομιά ή κληροδοσία που του έχει επαχθεί.
Τη ρύθμιση του άρθρ. 101 Κ.Χ.Α.Ο., ότι οι κοινοβιάτες μοναχοί δεν μπορούν να έχουν μετά από την κουρά τους ατομική περιουσία, αποδέχεται και η Διοίκηση[6].
2. Αντίθετα με τους μοναχούς των κοινοβίων Μονών, οι μοναχοί των ιδιορρύθμων Μονών δεν δεσμεύονται από την αρχή της ακτημοσύνης και ως εκ τούτου μπορούν μετά από την κουρά τους να διατηρήσουν την κυριότητα στην περιουσία που δεν δώρησαν στη Μονή κατά την είσοδό τους, αλλά και να αποκτήσουν εμπράγματα δικαιώματα σε νέα περιουσία, ανεξάρτητα από την αιτία κτήσεώς της, δηλ. είτε από χαριστική (λ.χ. από κληρονομιά ή κληροδοσία ή δωρεά), είτε από επαχθή αιτία[7].
Την περιουσία αυτή, σύμφωνα με την κρατούσα άποψη, ο ιδιορρυθμίτης μοναχός μπορεί να τη διαχειρίζεται αλλά και να διαθέτει ελεύθερα μέχρι τον θάνατό του. Η περαιτέρω όμως διάθεση της περιουσίας μπορεί να γίνει χωρίς περιορισμούς μόνο με πράξεις εν ζωή[8] και όχι με πράξεις αιτία θανάτου (διαθήκη), διότι μετά από το (φυσικό) θάνατο του μοναχού, η περιουσία που απέκτησε μετά από την κουρά, είτε είναι μοναχός κοινοβίου Μονής, είτε μοναχός ιδιορρύθμου Μονής, είτε των εξαρτημάτων τους, θα περιέλθει στη Μονή της εγκαταβιώσεώς του (οικεία Μονή) σύμφωνα με το άρθρ. 101 εδ. β’ Κ.Χ.Α.Ο. Η Μονή αποκτά ως καθολική διάδοχος[9] του μοναχού[10] τα μετά από την κουρά περιουσιακά στοιχεία του, ανεξάρτητα από το που επήλθε ο θάνατός του ή από το που βρίσκεται η ακίνητη περιουσία[11], αρκεί μόνο ο μοναχός να μην είχε λάβει απολυτήριο (άρθρ. 103 Κ.Χ.Α.Ο.) από αυτή[12].
Για τη διατηρούμενη και μη εκχωρηθείσα πριν από την κουρά περιουσία, ισχύουν ανάλογα όσα αναφέρθηκαν για τη μη εκχωρηθείσα πριν από την κουρά περιουσία μοναχού κοινοβίου Μονής[13]. Κατά την κρατούσα άποψη, η μη εκχωρηθείσα πριν από την κουρά περιουσία μοναχού ιδιόρρυθμης Μονής, θα περιέλθει στους εξ αδιαθέτου ή εκ διαθήκης κληρονόμους του μοναχού, σύμφωνα με τις διατάξεις του Α.Κ. Η κληρονομική διαδοχή όμως σε αυτή την περιουσία, θα λάβει χώρα μετά από το φυσικό θάνατο του μοναχού και όχι μετά από την κουρά (όπως ισχύει για τους μοναχούς κοινοβίων Μονών).

Η ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΣΧΗΜΑΤΟΣ

Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου
Ἡ παράδοση τοῦ Μεγάλου Σχήματος
Ἡ ἀγάπη πρός τόν κόσμο, σύμφωνα μέ τή διδασκαλία τοῦ ἴδιου τοῦ Κυρίου, δέν εἶναι δυνατόν νά συνδυαστεῖ καί νά συνυπάρχει μέ τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, σύμφωνα μέ τόν ὅσιο Ἰσαάκ τόν Σύρο:Ὁ λόγος τοῦ Κυρίου ὁ ἀληθινός ὅν εἴρηκεν, ὅτι οὐ δύναταί τις μετά τοῦ πόθου τοῦ κόσμου τήν ἀγάπην κτήσασθαι τοῦ Θεοῦ, οὐδέ μετά τῆς κοινωνίας αὐτοῦ δυνατόν κοινωνίαν κεκτῆσθαι πρός τόν Θεόν, οὐδέ σύν τῇ μερίμνῃ αὐτοῦ ἔχειν τήν μέριμναν τοῦ Θεοῦ[1].
Σύμφωνα μέ διήγηση τοῦ Παλλαδίου Ἑλενοπόλεως, ἄγγελος Κυρίου ἐμφανίστηκε στό Μέγα Παχώμιο (292-346) καί τοῦ φανέρωσε, γραμμένους σέ μία χάλκινη πλάκα, τούς κανόνες πού ἔπρεπε νά θεσπίσει γιά τήν ἐπιτυχή λειτουργία τῶν μοναστηριῶν πού αὐτός εἶχε ἱδρύσει[2]. Σχετική μάλιστα μέ τά παραπάνω εἶναι καί ἡ ἀπεικόνιση τοῦ περιστατικοῦ μέ τόν ἄγγελο νά εἶναι ντυμένος τό Μέγα Σχῆμα, ἐνῶ στό εἰλητάριο πού κρατᾶ, φέρεται νά λέει στόν ὅσιο Παχώμιο: Ἐν τούτῳ τῷ σχήματι σωθήσεται πᾶσα σάρξ. Τό Σχῆμα κατά τόν ἅγιο Συμεών Θεσσαλονίκης γίνεται αἴτιον μνήμης ἀνεπιλήστου θείας καί ἑνώσεως Θεοῦ καί πρός αὐτόν παρρησίας καί θάρρους[3].
Μικρό καί Μέγα Σχῆμα;
Ἤδη πρό τῆς ἐποχῆς τοῦ ὁσίου Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου, τό μοναχικό σχῆμα, τό τῆς ὑποταγῆς ἔνδυμα ἤ τό τῆς ὑποταγῆς ἱμάτιον, ὅπως ἀλλοιῶς ἀναφέρεται σέ χειρόγραφα Εὐχολόγια, εἶχε διαιρεθεῖ σέ δύο· στό μικρό καί στό μέγα. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, ἐκφράζοντας τίς ἐπιφυλάξεις του γιά τόν χωρισμό τοῦ μοναχικοῦ σχήματος σέ δύο, γράφει: Τοῦτο ἐστι τό μέγα καί μοναχικόν σχῆμα· μικρόν δέ σχῆμα μοναχικόν οἱ Πατέρες οὐκ ἴσασιν, οὐδέ παραδεδώκασιν, ἀλλά τινες τῶν ὀψιγενεστέρων ἔδοξαν μέν τό ἕν εἰς δύο διελεῖν, ἀλλ’ οὐδ’ αὐτοί διεῖλον ὡς ἀληθῶς·  τάς αὐτάς γάρ ἀποταγάς εὑρήσεις ἐπ’ ἀμφοτέρων σκοπήσας[4]. Σύμφωνα μάλιστα μέ τόν ὅσιο Νικόδημο τόν Ἁγιορείτη (Πηδάλιον), ὁ ὁποῖος ἐπικαλεῖται προγενέστερους Πατέρες, τό σχῆμα τῶν μοναχῶν εἶναι ἕνα καί μόνο: τό Μέγα Σχῆμα δηλαδή. Ἡ ρασοφορία καί τό μικρό σχῆμα, ὅπως συγκεκριμένα γράφει, «ἐπινοήθηκαν» ἀπό κάποιους ὑστερινούς Πατέρες γιά τήν «ἀσθένεια» τῆς ἀνθρώπινης φύσης. Ἔτσι, τό μοναχικό σχῆμα «ἀπό τοῦ ἐλλάτονος ἐπί τό τελειότερον προχωρεῖ».
Ἄν καί καταβλήθηκε προσπάθεια ἀπό τόν ὅσιο Θεόδωρο Στουδίτη καί ἄλλους Πατέρες νά καταργηθεῖ αὐτή ἡ διάκριση ὡς ἀντικειμένη στίς μοναχικές παραδόσεις, στήν πράξη ἐπικράτησε ἡ συνήθεια τῆς μέ ξεχωριστές εἰδικές ἀκολουθίες διακρίσεως τῶν μοναχῶν σέ μικροσχήμους καί μεγαλοσχήμους[5]. Ὁ ἴδιος ὁ θεμελιωτής τοῦ κοινοβιακοῦ μοναχισμοῦ στό Ἅγιον Ὄρος, ὅσιος Ἀθανάσιος ὁ Ἀθωνίτης, ἐνῶ στό Τυπικόν του υἱοθέτησε ὅλες τίς ἐντολές πού ὑπῆρχαν στή Διαθήκητοῦ ὁσίου Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου, δέν ἔκανε τό ἴδιο, ἀναφορικά μέ τό μοναχικό σχῆμα. Ὁ ἴδιος μάλιστα, κατά τόν ὅσιο Νικόδημο τόν Ἁγιορείτη, ἔλαβε πρῶτα τό μικρό καί ἔπειτα τό μέγα σχῆμα[6]. Στή σημερινή πρακτική, τό σέ χρήση Μέγα Εὐχολόγιον ἀναφέρει τρεῖς ἀκολουθίες μοναχικῆς κουρᾶς: τοῦ ρασοφόρου, τοῦ μικροσχήμου (σταυροφόρου) καί τοῦ μεγαλοσχήμου.
Ἡ διαχρονική ἐξέλιξη τῆς Ἀκολουθίας τοῦ Μεγάλου Σχήματος
Τά κείμενα τῶν Εὐχῶν καί γενικότερα ἡ Ἀκολουθία τοῦ Μεγάλου καί Ἀγγελικοῦ Σχήματος, πέρασαν διάφορα ἐξελικτικά στάδια, ἀπό τήν πρώϊμη φάση τῆς διαμόρφωσης τοῦ μοναχικοῦ θεσμοῦ, ὡς τά μεταβυζαντινά χρόνια, πού φαίνεται ὅτι ἔλαβαν τή σημερινή μορφή τους. Αὐτό εὔκολα διαπιστώνεται ἀπό τή μελέτη τόσο ἀρχαίων Εὐχολογίων πού ἔχουν δεῖ τό φῶς τῆς δημοσιότητας ἀπό τούς εἰδικούς ἐπιστήμονες λειτουργιολόγους[7] ὅσο καί χειρογράφων Εὐχολογίων, πού ἀπόκεινται στίς Βιβλιοθῆκες, μοναστηριακές καί ἄλλες[8].
Στήν Ὑποτύπωση (Τυπικό) τῆς μονῆς Στουδίου στήν Κωνσταντινούπολη, ἡ εἰς μεγαλόσχημον κουρά[9] (ἤ τό μυστήριον τῆς μοναχικῆς τελειώσεως ἡ ὁμολογία τῶν συνθηκῶν ἤ ἡ ἱερολογία τῆς μοναχικῆς ἐπικλήσεως ἤ τῶν μοναχῶν ἡ ἱερά τελετή, ὅπως ἀλλοιῶς ὀνομάζεται σέ χειρόγραφα Εὐχολόγια) γινόταν κατά τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα: «Δεῖ εἰδέναι, ὅτι τῇ τρίτῃ τῆς διακαινησίμου δίδομεν εἰς τούς ὁριζομένους λαβεῖν τό ἅγιον καί μέγα σχῆμα ἀδελφούς»[10]. Στή σημερινή πρακτική τοῦ ἑλληνορθόδοξου μοναστικοῦ χώρου, ἡ Ἀκολουθία τοῦ Μεγάλου Σχήματος γίνεται συνήθως κατά τή Μεγάλη Τεσσαρακοστή, πού θεωρεῖται ἡ καθ’ ἑαυτό περίοδος μετανοίας.
Ἀπό τίς Εὐχές πού ἀκολούθως παραθέτουμε, καί τῆς ἐν γένει Ἀκολουθίας τοῦ Μεγάλου Σχήματος, εἶναι φανερό τό ὕψος καί ἡ ἀποστολή τοῦ Μυστηρίου αὐτοῦ, τό ὁποῖο ἐθέσπισε ἡ τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία καί τό ἐμπλούτισε μέ ἐμπνευσμένες εὐχές, ὕμνους[11], ἐρωταποκρίσεις καί κατηχήσεις πρός ἔνδειξη τῆς κανονικότητός του. Γράφει συγκεκριμένα ὁ βυζαντινός λόγιος Γεώργιος Παχυμέρης (+περ. 1308), παραφράζοντας τόν Ἀρεοπαγίτη Διονύσιο: Διά τήν τοιαύτην τελείωσιν ἠξιώθη ἡ τοιαύτη τάξις καί ἱερατικῆς τελετῆς, καί τῆς διά τῶν εὐχῶν ἐπικλήσεως· ὥστε μή μόνους ἀφ’ ἑαυτῶν ἀμφιένυνυσθαί τινας τό σχῆμα, ἀλλά χερσίν ἱερατικαῖς καί θείᾳ ἐπικλήσει γίνεσθαι τήν εἰς τοῦτο τελείωσιν· πλήν χερσίν οὐκ ἀρχιερέων, ἀλλά χερσίν ἱερέων…[12].
Ἀπόσπασμα ἀπό τήν μελέτη τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου

 

                       Η ΕΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

 ΤΗΣ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑΣ ΤΟΥ  ΜΕΓΑΛΟΥ ΣΧΗΜΑΤΟΣ

                  Ἑρμηνεία καί Θεολογία τῶν Εὐχῶν

     [1]  Τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Ἰσαάκ ἐπίσκόπου Νινευΐ τοῦ Σύρου, Τά εὑρεθέντα Ἀσκητικά, Λόγος Δ’, Ἀθῆναι 1895, σ. 15.
     [2]  Παλλαδίου Ἑλενοπόλεως, Λαυσάϊκόν ἤ Ἡ πρός Λαῦσον Ἱστορία (The Lausiac History ofPalladious, τόμ. 2), ἔκδ. Cuthbert Butler, Hildesheim 1967, σ. 206-7.
     [3] D. Balfour, ὅ.π., σ. 176
     [4]  Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ, Ἐπιστολή πρός τόν μοναχόν Παῦλον. Δημοσιεύτηκε ἀπό τόνμοναχό Ἀλέξανδρο Λαυριώτη, Ἐκκλησιαστική Ἀλήθεια (1901), σ. 53-55.
     [5] Ὁ Εὐστάθιος Θεσσαλονίκης (1175-1195) ἐν τούτοις διακρίνει τούς μοναχούς σέ τρεῖς τάξεις: «εἰς τούς μεγαλοσχήμονας καί εἰς τούς τοῦ μικροῦ σχήματος διά τήν εἰσαγωγήν καί εἰς τούςμέσους μανδυώτας». Ἐπίσκεψις  135, PG 135, σ. 900.
     [6]  Ζήση Θεοδ., πρωτοπρ., Μοναχισμός. Μορφές καί θέματα, Θεσσαλονίκη 1998, σ. 164.
     [7] J. Goar, Euchologion sive rituale Graecorum, Graz 1960 (ἀνατύπωση τῆς ἐκδόσεως τῆς Βενετίας, 1730), σ. 378-393, L’ Eucologio Barberini gr.336, ἐπιμέλεια Stefan Parenti καί Elena Velkovska, Roma2000 , σ. 224-229.
    [8] Γιά παράδειγμα μποροῦμε νά ἀναφερθοῦμε στούς κώδικες 142, 247, 943, 952, 1004 τῆς Μεγίστης Λαύρας τοῦ Ἁγίου Ὄρους, πού εἶναι Εὐχολόγια τά ὁποῖα περιέχουν Εὐχές μέ  διαφοροποιημένο περιεχόμενο ἀπ’ ἐκεῖνες τῶν ἐκδεδομένων. Βλ. ἐπίσης τίς Εὐχές πού παρατίθενται στό Ἐπίμετρο τῆς παρούσας μελέτης.
   [9]  Ἐπίκουρα – ἀποκουρά –  ἀπόκαρσις – ἀπόθεσις τῶν τριχῶν, ὅπως ἀλλοιῶς ἀναφέρεται ἡ κουρά σέ χειρόγραφα Εὐχολόγια.
   [10]  Dmitrievskij A., Typica I, Kiev 1895, σ. 228
   [11] Στό Βίο τοῦ ὁσίου Δανιήλ τοῦ Στυλίτου ἀναφέρεται: «…κελεύει κατά τό ἔθος συναχθῆναι πάντας καί μεθ’ ὑμνολογίας δίδωσιν αὐτῷ τό ἅγιον σχῆμα» ( H. Delehaye, Vita S. Danielis Stylitae, Analecta Bollandiana 32 (1913), σ. 125-126. Σημειώνουμε ἐπίσης ἐνδεικτικά ὅτι στά χειρόγραφαΕὐχολόγια Βατοπεδίου 1041 τοῦ Ι-ΙΑ’ αἰ., φ. 21v καί Πάτμου 213 τοῦ ΙΑ’ αἰ. φ. 2v, ὑπάρχει «Ὕμνοςεἰς ὁσίους μοναχούς, ἀσκητάς καί μοναζούσας» μέ ἀκροστιχίδα: Τοῦ ταπεινοῦ Ῥωμανοῦ ὁ ψαλμόςοὗτος.
     [12] Διονυσίου Ἀρεοπαγίτου, Περί Ἐκκλησιαστικῆς ἱεραρχίας, Παράφρασις Παχυμέρη, PG 3, σ. 545 Α
PHGH.AGIOREITIKOS LOGOS

Ο βιογράφος του οσίου Παϊσίου Ιερομ. Ισαάκ Σταυρονικητιανός (1937–3/7/1998)

Ιερομόναχος Ισαάκ Σταυρονικητιανός, ο Λιβανέζος Αγιορείτης Πνευματικός (φωτ. μοναχού Γαβριήλ
Φιλοθεΐτου)

Ο κατά κόσμον Φάρες Αττάλα γεννήθηκε στο Ναμπάυ του πολύπαθου Λιβάνου το 1937. Νέος μόνασε στην πατρίδα του. Στη συνέχεια ήλθε για σπουδές στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Την περίοδο αυτή γνωρίσθηκε και συνδέθηκε πνευματικά με πατέρες του Αγίου Όρους και κυρίως με τον μακαριστό Γέροντα Παΐσιο (f 1994), του οποίου στάθηκε καλός βιογράφος.

Το 1979 έλαβε το μέγα και αγγελικό σχήμα και από Φίλιππος ονομάσθηκε ‘Ισαάκ. Το μοναχικό σχήμα του το έδωσε ο Γέροντας Παΐσιος. Διετέλεσε Πνευματικός των μαθητών της Αθωνιάδος Σχολής και πολλών ανθρώπων. Άφησε αγαθό παράδειγμα αγωνιστού στην ευλογημένη συνοδεία του Σταυρονικητιανού Κελλιού της Αναστάσεως του Κυρίου στην Κάτω Καψάλα.

Άνθρωπος ευφυής, γλυκομίλητος, φιλόπονος, φιλότιμος, ψάλλοντας θαυμάσια με την ωραία φωνή του. Υπήρξε αγαθός παρηγορητής Ελλήνων και Αράβων. Για τους δεύτερους είχε αρχίσει μεταφράσεις πατερικών βιβλίων προς πνευματική τροφοδοσία τους. Ευλαβής, σεμνός και με φόβο Θεού. Αγάπησε την προσευχή, την άσκηση, την ιεροσύνη, τον μοναχισμό, την αρετή και την ελεημοσύνη.

Ιερομόναχος Ισαάκ Σταυρονικητιανός, στην είσοδο του Κελλιού του.

Έγραφε ο παπα-Ισαάκ για τον Γέροντα Παΐσιο στο ωραίο βιβλίο του. Βίος Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου: «Τους Ασκητικούς Λόγους του αββά Ισαάκ τους είχε στο προσκέφαλό του και τους μελετούσε πάντοτε. Για μια περίοδο έξι ετών ήταν η μοναδική του πνευματική ανάγνωση. Έπαιρνε ένα στίχο και όλη την ημέρα τον επανέφερε συχνά στον νου του. τον μελετούσε βαθειά και πρακτικά, “όπως τα ζώα αναμηρυκάζουν την τροφή τους”, κατά την έκφρασή του. Μοίραζε ευλογία ένα απάνθισμα από τους λόγους του, για να παρακινήσει στη μελέτη τους. Πίστευε ότι “πολύ βοηθά η μελέτη στα Ασκητικά του αββά Ισαάκ, διότι και το βαθύτερο νόημα της ζωής δίνει να καταλάβει κανείς και κάθε είδους μικρό η μεγάλο κόμπλεξ και εάν έχει ο άνθρωπος που πιστεύει στον θεό, τον βοηθάει για να το διώξει. Η ολίγη μελέτη στον αββά Ισαάκ αλλοιώνει την ψυχή με τις πολλές της βιταμίνες”.

Συνιστούσε και στους λαϊκούς να τον διαβάζουν, αλλά λίγο-λίγο, για να τον αφομοιώνουν. Έλεγε ότι το βιβλίο του αββά Ισαάκ αξίζει ολόκληρη πατερική βιβλιοθήκη. Όχι μόνο τον μελετούσε ο Γέροντας, αλλά και πολύ τον ευλαβείτο και ιδιαιτέρως τον τιμούσε ως άγιο. Πάνω στη μικρή Αγία Τράπεζα της “Παναγούδας” η μία από τις πέντε-έξι εικόνες που είχε ήταν του οσίου Ισαάκ. Από αγάπη και ευλάβεια προς αυτόν έδωσε το όνομά του σε κάποιον, όταν τον έκανε μεγαλόσχημο…».

Σ’ έναν επισκέπτη του Κελλιού του, με πολλές ερωτήσεις, απάντησε σχετικά: «Το μόνο που έχει να επιδείξει η Ελλάδα στην Ευρώπη είναι η Ορθοδοξία. Φοβάμαι όμως, και αυτό το λέω με πόνο και θλίψη, ότι οι Έλληνες σήμερα δεν είναι σε θέση να αναλάβουν μια τέτοια αποστολή. Το ορθόδοξο κύτταρο μέσα τους υπολειτουργεί. Σκέφτομαι πόσο σε παλιές εποχές η θεολογία αποτελούσε ανάγκη βιοτική του λαού και πόσο σήμερα έχει αποξενωθεί από τα ενδιαφέροντά του».

Ιερομόναχος Ισαάκ Σταυρονικητιανός, ο Λιβανέζος Αγιορείτης Πνευματικός (φωτ. μοναχού Γαβριήλ Φιλοθεΐτου).

Αναχώρησε για την ουράνια πατρίδα όλων μας στις 3.7.1998, μετά από μακρά και πολυώδυνη ασθένεια, η οποία τον καταταλαιπώρησε και την οποία υπέμεινε γενναία. Στο νοσοκομείο που τον επισκεφθήκαμε μας υποδέχθηκε και αποχαιρέτησε μ’ ένα ωραίο χαμόγελο, «τελειωθείς εν ολίγω επλήρωσε χρόνους μάκρους», κατά το γραφικό λόγιο. Η εξόδιος ακολουθία του έγινε στο Κελλί της Αναστάσεως. χοροστατούντος του φίλου του μητροπολίτου Ξάνθης Παντελεήμονος και πλήθους ιερομονάχων και μοναχών, την επομένη ημέρα. Αναπαύεται τώρα απολαμβάνοντας τους μισθούς των καμάτων του, μέσα στο φως και τη χάρη του Αναστάντος Χριστού, τον οποίο από μικρός αγάπησε και ακολούθησε με όλη τη θέρμη της καρδιάς του.

Μετά την κοίμηση του. ένας Πνευματικός τον είδε και τον ρώτησε: «Πως είσαι»; Του απάντησε: «Καλά είμαι». Τον ρώτησε ξανά: «Ο Γέροντας Φανούριος πως είναι»; «Καλά», του απάντησε. Ο Γέροντας Ηρωδίων, «Καλά». Τον ρώτησε και για κάποιον άλλο και του είπε πως δεν είναι καλά. Δεν του είπε τ όνομά του. Σε έναν επισκέπτη του έλεγε: «Παλιά μιλούσαν μέσα στα μπακάλικα και τα καφενεία για αλήθειες δογματικές. Η θεολογία έγινε υπόθεση πανεπιστημιακή κι όχι κατάσταση βιωματική. Τρέφεται από τη λογοκρατία, ενώ θα έπρεπε να ζούσε από τον Λόγο. Το μεγαλύτερο κακό για τον σημερινό άνθρωπο είναι τ’ ότι μέσα στην κοινωνία δέχεται τόσα πολλά ερεθίσματα. ώστε του μένει ελάχιστος χρόνος για να σκεφθεί τον Θεό. Αυτοί που έχουν επιδοθεί στην προσπάθεια για την ένωση των Εκκλησιών δεν έχουν οι ίδιοι ενωθεί με το Άγιον Πνεύμα η δεν ένιωσαν την ανάγκη να ενωθούν με Αυτό».

Πηγές-Βιβλιογραφία:
Μωυσέως Αγιορείτου μοναχού, Ιερομόναχος Ισαάκ (1937-1998). Πρωτάτον 71/1998, σ. 79. Ισαάκ ιερομ., Βίος Γέροντος Παϊσίου του Αγιορείτου. Άγιον Όρος 2004. Γέρων Π αίσιος ο Αγιορείτης (1924-1994). Ο ασυρματιστής του στρατού και του Θεού. Άγιον Όρος 2005.

Πηγή: Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου, Μέγα Γεροντικό εναρέτων αγιορειτών του εικοστού αιώνος Τόμος Γ’ – 1956-1983, σελ. 1457-1460, Εκδόσεις Μυγδονία, Α΄ Έκδοσις, Σεπτέμβριος 2011.

Ιωαννίκιος μοναχός Ραβδούχος

Μοναχός Ιωαννίκιος (1927-2011) κατά κόσμον Ευστράτιος Παπακωνσταντίνου του Νικολάου και της Ελένης από την Αγγίστα Σερρών. Προσήλθε στο Παντοκρατορινό Κελλί των Εισοδίων της Θεοτόκου  (Ραβδούχου), παρά τη μονή Κουτλουμουσίου, όπου εκάρη μοναχός το 1959. Kατόπιν αναχώρησε για το εξωτερικό. Επανήλθε το 1987. Eκοιμήθη σε νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης κι ετάφη στην ιδιαίτερη πατρίδα του.

Περιοδικό ΠΡΩΤΑΤΟΝ, τεύχ.123, Ιουλ.-Σεπ. 2011

Περισσότερες φωτογραφίες: http://athosprosopography.blogspot.gr

Ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου στην Ιερά Μονή Αγίου Παύλου για την πανήγυρη του Αγίου Παύλου του Ξηροποταμηνού

Κατά το διάστημα 8-11 Αυγούστου ε.ε. ο Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεος επισκέφθηκε το Άγιον Όρος προσκεκλημένος της Ιεράς Μονής Αγίου Παύλου, προκειμένου να προστή της πανηγύρεως για την εορτή του κτήτορος αυτής αγίου Παύλου του Ξηροποταμηνού.
Ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Αρχιμ. π. Παρθένιος υποδέχθηκε τον Σεβασμιώτατο, ως Επίσκοπο και Αρχιερέα της Εκκλησίας του Χριστού, τον οποίον άλλοτε υποδεχόταν, όπως είπε ο Ηγούμενος στην προσφώνησή του, ως φοιτητή και Κληρικό «όταν κατ’ επανάληψιν ο νεανικός σας πόθος περί τα πνευματικά σας οδηγούσε εις το Αγιώνυμον Όρος».

Ο Σεβασμιώτατος στην αντιφώνησή του αναφέρθηκε στον σύνδεσμό του με την Ιερά Μονή Αγίου Παύλου: Ήταν η Μονή των φοιτητικών του χρόνων, απ’ όπου επισκεπτόταν τις Σκήτες και την έρημο του Αγίου Όρους∙ η Μονή της οποίας Πνευματικός υπήρξε ο ηγιασμένος Γέροντας Σωφρόνιος Σαχάρωφ∙ και η Μονή στα όρια της οποίας εμόνασε ο αείμνηστος Σπυρίδων Νεοσκητιώτης (Ξένος).
Η αγρυπνία έγινε με αγιορείτικη μεγαλοπρέπεια, με την συμμετοχή και του Ηγουμένου της Ιεράς Μονής Ξηροποτάμου κ. Ιωσήφ, πολλών κοινοβιατών και κελλιωτών Ιερομονάχων και Μοναχών και πολλών προσκυνητών. Έψαλαν ο κελλιώτης Ιερομόναχος Αντύπας, ο πρωτοψάλτης του Πρωτάτου μοναχός Ιάκωβος, ο μοναχός Ιωσήφ Βιγλιώτης και ο μοναχός Δαμασκηνός Νεοσκητιώτης με την συνοδεία του.
Κατά την επίσημη τράπεζα της Ιεράς Μονής μετά την αγρυπνία ο Ηγούμενος π. Παρθένιος αναφέρθηκε στον εορτάζοντα άγιο και προστάτη της Μονής, ευχαρίστησε τον Μητροπολίτη Ναυπάκτου κ. Ιερόθεο, που «υπάρχει κατά κοινή ομολογία έμπιστος θεολόγος πανορθοδόξου κύρους και αποδοχής», ευχαρίστησε δε τον Ηγούμενο «της αδελφής Μονής» του Ξηροποτάμου π. Ιωσήφ και όλους τους κοπιάσαντες για την πανήγυρη.
Στην αντιφώνησή του ο Σεβασμιώτατος αναφέρθηκε στην εκπληκτική μορφή του αγίου Παύλου, ο οποίος καταγόταν από βασιλικό γένος, αναζήτησε όμως την άλλη βασιλική του καταγωγή, ως κατ’  εικόνα και καθ’ ομοίωση  Θεού πλασθέντος. Και ενώ ήταν ύπατος των φιλοσόφων, αναζήτησε την αληθινή σοφία και την εμπειρική θεολογία, και προσέφερε μια διαχρονική παιδεία με την ανακαίνιση της Ιεράς Μονής Ξηροποτάμου και την ανοικοδόμηση της Ιεράς Μονής Αγίου Παύλου, τις οποίες στερέωσε πάνω στα παραδοσιακά θεμέλια του ορθοδόξου ησυχασμού. Ο Σεβασμιώτατος μίλησε για την ορθόδοξη θεολογία και για την ορθόδοξη εκκλησιολογία, η οποία συνδέει στενά την θεία Ευχαριστία με την Αγία Γραφή, την άσκηση, την προσευχή και την θεωρία του Θεού, σύμφωνα με τις ορθόδοξες προϋποθέσεις, όπως αυτές καταγράφονται στις Πράξεις των Αποστόλων, στις επιστολές του Αποστόλου Παύλου και στην διδασκαλία του αγίου Μαξίμου του Ομολογητού.

Οι ιούδες κι η Ανάσταση – Ηγούμενος Γρήγοριος Ι. Μ. Δοχειαρίου

Ηγούμενος Μονής Δοχειαρίου Γρηγόριος
Αυτές τις μέρες ψάχνω και ερωτώ σε ποιόν ναό θα παρίσταται ο άγιος Αμβρόσιος επίσκοπος Μεδιολάνων. Να ιδώ την ιερά αυτή κεφαλή να αναφωνή από του Βήματος την θύρα: «Μη προχωρήσης, Θεοδόσιε· τα χέρια σου στάζουν αίμα, είσαι ανάξιος των θείων μυστηρίων».

Να τον ιδώ να μην επιτρέπη στους άπιστους άρχοντες κάθε μερίδας και παρατάξεως να συνοδεύσουν τον Επιτάφιο, να παραστούν οι σταυρωτές του Χριστού στον υπνούντα Βασιλέα. Ποιος δεσπότης θα τους απομακρύνη από αυτήν την εκφορά; Ποιος δεσπότης θα στερήση από τους κρατούντες το φως της Αναστάσεως; Με τα έργα τους και με το στόμα τους έδειξαν ότι είναι άπιστοι και παρίστανται στις εκκλησιαστικές τελετές μόνον να θολώσουν τα νερά στην ορθόδοξη Ελλάδα. Δεν μπορούμε πιά να πίνουμε θολό νερό. Δεν είναι η Εκκλησία ο κλεισμός του Μεσολογγίου. Δεν μπορεί ο ανύμφευτος πρωθυπουργός με τα αβάπτιστα παιδιά του ούτε τα κράσπεδα της Εκκλησίας να προσεγγίζη. Δεν μπορούνε αυτοί που θέσπισαν συμβίωση που προσβάλλει τον Δημιουργό, να εισέρχωνται στην Εκκλησία που διαβάζει στην Γένεση: «Άρσεν και θήλυ εποίησεν ο Θεός». Στην Εκκλησία δεν λατρεύεται ο Ονοήλ, αλλά ο αναστημένος Χριστός. Όλες οι αποχρώσεις των κομμάτων υπέγραψαν αυτόν τον επικατάρατο νόμο, για να επαυξηθή το γένος της θηλυδρίας. Νόμο που δεν θέσπισαν ούτε οι άθεοι στην Σοβιετική Ένωση, τον θέσπισαν οι ορθόδοξοι Έλληνες και είναι πλέον θεσμός, κατά την πολιτεία των αντιχρίστων, η ομοφυλοφιλία. Ενέπαιξαν τον Χριστό, ελόγχευσαν τον Χριστό, ποδοπάτησαν την εικόνα Του και τώρα θα παρασταθούνε την νύχτα της Αναστάσεως ότι τάχατες πιστεύουν στην Ανάσταση;

ΟΙ ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΙ ΓΕΡΟΝΤΕΣ ΗΣΑΙΑΣ ΚΑΙ ΦΙΛΑΡΕΤΟΣ ΟΙ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΕΣ

                                Παταπίου  μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου

Οἱ μακαριστοί Γέροντες Ἡσαΐας καί Φιλάρετος οἱ Καυσοκαλυβίτες*

    Ἀπό τά πολλά ἀξιόλογα πού θά μποροῦσε νά θυμηθεῖ καί νά ἀναφέρει κανείς  ἀπό τήν σκητιωτική ζωή τῶν δύο αὐτῶν Γερόντων, σταχυολογοῦμε ταπεινῶς καί υἱϊκῶς λίγα ἀμάραντα ἄνθη, σάν προσφορά εὐώδους θυμιάματος ἤ ἄναμμα κεριοῦ στά μνήματά τους πού εἶναι δίπλα δίπλα, ὅπως δίπλα δίπλα μέ τούς ἄλλους συνασκητές τους ἀντιμετώπισαν ὅλες τίς δυσκολίες τῆς μοναχικῆς  ζωῆς καί ὕφαναν τό περιούσιο ἐργόχειρο τῆς ψυχῆς τους στόν πλέον ἀπομακρυσμένο μοναστικό οἰκισμό τοῦ Ἁγιωνύμου Ὄρους, τήν ἁγιοτόκο Σκήτη Ἁγ. Τριάδος Καυσοκαλυβίων.

  Ὁ Γέρων Ἡσαΐας (1917-2002) καταγόταν ἀπό τή Λήμνο καί ἀπό τότε πού γεννήθηκε (τέλη τοῦ 1917) ἀντίκρυζε ἀπό τό νησί του τήν ἀπέναντι κορυφή τοῦ Ἄθω - τόπο γιά τόν ὁποῖο τόσα ἄκουγε ἀπό τούς συμπατριώτες του πού ἔχοντας ἐμπορικούς λόγους τόν ἐπισκέπτονταν συχνά. Ἦλθε στά Καυσοκαλύβια τό 1945 γιά νά γίνει μοναχός. Τό εἶχε ὑποσχεθεῖ ἄλλωστε στήν Κυρία Θεοτόκο, τέσσερα χρόνια πρίν, κατά τρόπο θαυμαστό. Βρισκόταν στίς γνωστές μάχες τοῦ Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου πού ἔγιναν στά φημισμένα ὀχυρά τῆς γραμμῆς Μεταξᾶ, στό Ρούπελ. Ἡ μάχη ἦταν κρίσιμη καί κινδύνευε ἡ ζωή ὅλων τῶν μαχητῶν. Καί ἦταν τότε πού ὁ Βασίλειος ὑποσχέθηκε στήν Παναγία ὅτι θά γίνει μοναχός στό Περιβόλι της ἄν τόν γλύτωνε ἀπό τόν αἰφνίδιο θάνατο τοῦ πολέμου.

    Στά 1947 κείρεται μοναχός στήν Καλύβη τοῦ Ἁγ. Συμεών τοῦ Νέου Θεολόγου ἀπό τόν γέροντά του Συμεών μοναχό. Καί ἦταν εὐλογία Θεοῦ πού ἀνέθεσε τήν ὑπόθεση τῆς σωτηρίας του στή χαρισματική αὐτή μορφή. Πραγματικός ἀσκητής ὁ γερο Συμεών εἶχε πολλές ἀπό τίς ἀρετές τῶν παλαιῶν Πατέρων · τήν ἀκτημοσύνη, τήν προσευχή, τά δάκρυα, τήν ἀλουσία, τή νηστεία. Στό τέλος, ὁ Θεός τόν ἀξίωσε νά προγνωρίσει τό θάνατό του,  ἕνα χρόνο πρίν τήν ἡμέρα τῆς τελευτῆς του, κατά τήν ἑορτή τοῦ Ἁγ. Συμεών, τό 1987. Καί πράγματι, τήν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς του καί Πανηγύρεως τῆς Καλύβης, στίς 12 Μαρτίου τοῦ 1988, ἄφησε τήν τελευταία του ἀσκητική πνοή. Καί ἦταν φυσικό, ὁ γερο Ἡσαΐας, σάν καλός ὑποτακτικός, νά ἀφομοιώσει στή βιοτή του πολλά ἀπό τά χαρίσματα τοῦ γέροντά του. Ποτέ, ὅπως κι ἐκεῖνος, στά 57 χρόνια πού ἄναβε τά κανδήλια στό ταπεινό καί ἀπέριττο ἐκκλησάκι τῆς Καλύβης, δέν βγῆκε ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος, ὑπομένωντας καρτερικά ἀσθένειες καί ἄλλα δεινά. Πάντα εἶχε ἕνα καλό λόγο νά πεῖ γιά τόν καθένα · λόγο πού στήριζε, πού παρηγοροῦσε καί παραμυθοῦσε, προσέχοντας συνάμα πολύ τήν κατάκριση.

   Τήν προπαραμονή τῆς Πεντηκοστῆς πού πανηγυρίζει ἡ Σκήτη μας, τό ἔτος 2002, ὅταν σήμανε πένθιμα ἡ μεγάλη καμπάνα τοῦ Κυριακοῦ γιά τόν τελευταῖο ἀσπασμό μέ τόν γερο Ἡσαΐα, ἤμασταν ὅλοι ἐκεῖ.

Γιατρός του Αγίου Όρους αποκαλύπτει τα μυστικά υγείας των μοναχών (εικόνες)

Ο καρδιολόγος Σπύρος Παπαϊωάννου, αναπληρωτής διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής του Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών, μίλησε στην Εφημερίδα Ορθόδοξη Αλήθεια και στον δημοσιογράφο Κώστα Παππά, για το πρότυπο ποιοτικής διατροφής που ακολουθούν οι Αγιορείτες πατέρες και εξηγεί με ποιον τρόπο η ασκητική ζωή βοηθά να αποτρέπονται πολλές ασθένειες.
«Η ζωή των Αγιορειτών χαρακτηρίζεται από την εγκράτεια. Είναι ένα πρότυπο διατροφής, γιατί είναι λιτή. Αποφεύγουν τα ζωικά λίπη, χωρίς να στερούνται το λεύκωμα, και η καθημερινότητά τους βασίζεται σε ένα πρόγραμμα που τους δίνει ενέργεια και πολύ καλή ποιότητα ζωής. Η νηστεία που τηρούν βοηθάει στην καλύτερη και πιο εύρυθμη λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος αλλά και όλου του οργανισμού. Η αποφυγή μεγάλων ποσοτήτων φαγητού αλλά και η πολύ υψηλής αξίας ποιότητα διατροφής, σε συνάρτηση με τη χαμηλή θερμιδική αξία της, δημιουργούν ευεξία, διατηρούν τον οργανισμό σε υψηλό επίπεδο ενέργειας και τα νοσήματα τα οποία εμφανίζονται στους μοναχούς είναι πιο σπάνια από ό,τι σε εμάς τους κοσμικούς. Βέβαια, και οι μοναχοί είναι άνθρωποι, αλλά προσπαθούν με τη λιτή ζωή τους να ξεπερνούν ανθρώπινα πάθη, όπως η λαιμαργία, η βουλιμία και η έλλειψη εγκράτειας, γεγονός που τους οδηγεί σε μακροημέρευση και ευζωία», αναφέρει.

Ο ίδιος διευκρινίζει: «Η διατροφή των μοναχών χαρακτηρίζεται από λίγο αλάτι, καθόλου χημικά σύνθετα και πρόσθετες ουσίες, καθώς τα προϊόντα που χρησιμοποιούν είναι αποκλειστικά βιολογικά. Αποφεύγονται έτσι οι τοξικές επιδράσεις από τη διατροφή, που ξέρουμε πλέον πόσο κακό μπορεί να επιφέρουν στην υγεία μας. Περιορίζονται στο ελάχιστο οι επίκτητες ασθένειες, εκείνες δηλαδή που οφείλονται στον κακό τρόπο ζωής».
Ο κ. Παπαϊωάννου κάνει λόγο και για τα ευρήματα των εξετάσεων στις οποίες έχει υποβάλει πολλούς μοναχούς. «Η καθαρότητα των εξετάσεων αλλά και η καθαρότητα η οποία διαπιστώνεται κατά την οργανική εξέταση των μοναχών είναι μοναδικές» δηλώνει. «Εχει προκαλέσει εντύπωση το γεγονός ότι, ενώ δεν έχουν τις δικές μας ανέσεις στην καθημερινότητα, οι οργανισμοί, τουλάχιστον από την εξέταση του καρδιαγγειακού συστήματος, είναι πολύ περισσότερο υγιείς και πολύ περισσότερο ψυχικά και σωματικά ενεργοί και δραστηριοποιημένοι σε σχέση με των κοσμικών, που μπορεί να έχουν την ποσότητα αγαθών, αλλά πολλές φορές στερούνται την πνευματική αλλά και τη συναισθηματική ισορροπία που έχουν οι Αγιορείτες πατέρες».

Οσον αναφορά τις μελέτες που έχουν γίνει για τη διατροφή τους, επισημαίνει: «Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι το μέτρο, η ισορροπία και η εγκράτεια στον τρόπο διαβίωσης, στην ποιότητα ζωής, στην καθημερινότητα, στη λήψη τροφής παίζουν σπουδαιότατο ρόλο. Η ασκητική ζωή, οι χειρωνακτικές εργασίες δημιουργούν στον άνθρωπο μια διαρκή και μόνιμη ευεξία και αναζωογόνηση του ψυχικού και σωματικού οργανισμού».

Μάλιστα, όπως λέει, η μοναστηριακή διατροφή είναι εύκολο να εισέλθει στην καθημερινότητά μας «αρκεί να υπάρχει θέληση». «Πρέπει να ενημερωθούμε για το τι είναι αυτή η περίφημη μοναστική και αγιορείτικη ζωή» τονίζει. «Μπορούμε στην καθημερινότητά μας να τηρούμε με κάποιον τρόπο τη νηστεία που τηρούν και εφαρμόζουν οι Αγιορείτες πατέρες. Δηλαδή Τετάρτη και Παρασκευή να αποφεύγουμε ζωικά λίπη, να τρώμε κυρίως όσπρια, λαχανικά, φρούτα, τις υπόλοιπες ημέρες να τηρούμε την υψίστης σπουδαιότητας συμβουλή για μικρά συχνά γεύματα, να αποφεύγουμε την τροφή πριν από τον ύπνο και να προσπαθούμε να κάνουμε μια κάποια άσκηση και φυσική δραστηριότητα, μακριά από την καθιστική ζωή, Γενικότερα, να ακολουθούμε μια ισορροπημένη διατροφή» επισημαίνει.

Και προσθέτει: «Ο άνθρωπος χρειάζεται όλες τις ουσίες, όλες τις βιταμίνες και να τρώει από όλα με μέτρο. Αυτή την ισορροπία έχουν βρει οι μοναχοί και γι’ αυτό πολλά από τα προβλήματα που ταλαιπωρούν τον γενικό πληθυσμό σχεδόν δεν τους αγγίζουν».
Πηγή: Εφημερίδα Ορθόδοξη Αλήθεια

ΔΙΑ ΠΥΡΟΣ ΚΑΙ ΣΙΔΗΡΟΥ _ ΙΕΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ - ΑΓΙΟΡΕΙΤΕΣ ΜΟΝΑΧΟΙ ΙΩΑ...

ΙΑ ΠΥΡΟΣ ΚΑΙ ΣΙΔΗΡΟΥ _ ΙΕΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ - ΑΓΙΟΡΕΙΤΕΣ ΜΟΝΑΧΟΙ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ

ΟΙ ΑΓΙΟΡΕΙΤΕΣ ΜΟΝΑΧΟΙ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΕΞΗΓΟΥΝ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΠΙΣΤΗ ΜΑΣ , ΥΠΟ ΠΟΙΕΣ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΟΙ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΙΕΡΟ ΠΟΛΕΜΟ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΠΡΟΣΠΑΘΟΥΝ ΝΑ ΕΔΡΑΙΩΣΟΥΝ ΤΗΝ ΑΣΕΒΕΙΑ.

ΟΤΑΝ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣ , ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΓΙΟΣ ΚΑΙ ΙΕΡΟΣ , ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΤΟ ΠΑΝ.

ΣΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΑΠΟΙΑ ΗΧΗΤΙΚΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΘΕΟΛΟΓΟΥΣ - ΙΕΡΟΚΥΡΗΚΕΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟ ΚΑΙ ΜΠΟΤΣΙΟ. ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΠΟΤΕ ΟΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ ΥΠΟΧΡΕΩΝΌΜΑΣΤΕ ΝΑ ΠΡΟΧΩΡΗΣΟΥΜΕ ΣΕ ΙΕΡΟ ΠΟΛΕΜΟ.

ΜΗΝΥΜΑ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗ ΓΕΡΩΝ ΠΑΙΣΙΟΥ ΤΟΥ ΚΡΗΤΙΚΟΥ 9/2013 - Προφητεια της παναγιας για το αγιον ορος,μου την ειχε πει ο πατηρ παϊσιος ο κρητικός (7/1993 ΚΑΡΥΕΣ ) Το αγιον ορος θα βουλιάξει απο σεισμο....

Αγιορείτης Γέρων Παίσιος ο Κρητικός
Σήμερα μίλησα με τον γέροντα όπου μου ζήτησε να μεταφέρω από εδω στον κόσμο τα εξής:

Η σάρκα είναι ωκεανός και η ψυχή το λιμάνι.
Ο Έλληνας είναι χαμένος στον ωκεανό της σάρκας της ύλης και της αμαρτίας.
Πρέπει να επιστρέψει στο λιμάνι της ψυχής όπου θα "δέσει" στον Θεό για να προστατευθει.
Φοβάται ο Έλληνας και σκοτίζεται με πολέμους και καταστροφές ενώ δεν βλέπει την αλήθεια.
Πως ζει στο σκοτάδι.
Ζει σε ένα σκοτεινό δωμάτιο όπου υπάρχει ο διακόπτης και το φως αλλά λείπει το καλώδιο όπου θα το κάνει να ανάψει.
Και το καλώδιο είναι η προσευχή.
Όσο δεν προσεύχεται δεν μπορεί να καταλάβει που βρίσκεται.
Δεν μπορεί να βρει την οδό μετανοίας.
Κι έτσι ζει όπως ο διάβολος θέλει.
Στο αιώνιο σκοτάδι.
Θα καταλάβουμε πως ο Έλληνας μετανόησε όταν όλοι μας ενωθούμε κατά εκείνων που έφεραν την Ελλάδα σε αυτό το χάλι.
Όταν σταματήσουμε να ασχολούμαστε με το ανθρωποκτόνο έργο των ηγετών του κόσμου.
Όταν όλοι μας θα αναγνωρίζουμε καθαρά που είναι το φως και που το σκοτάδι.
Όπως αναγνωρίζει η μάνα το παιδί της και το παιδί την μάνα του.
Τότε μόνον θα έχουμε μετανοήσει και θα χαράξουμε όλοι μας την οδό σωτηρίας με Βασιλεα τον Χριστό.
Όχι με ευχολόγια αλλά με πράξεις.
Αν το κάνουμε ο Θεός θα μας βοηθήσει.
Μέχρι τότε θα μας δοκιμάζει για να κατανοήσουμε τα λάθη μας.
Να μας σώσει θέλει όχι να μας τιμωρήσει.
Κάνει τόσα για μας.
Ας τον βοηθήσουμε να μας βγάλει από το σκοτάδι.
Ας εισακουσθει από το περιβόλι της Παναγίας στα πέρατα του Ελληνισμού ένα μήνυμα:
Αδιαλείπτως προσεύχεσθε.
Μετανοείτε.
https://www.facebook.com/agioritisdiakonitis
το ειδαμε εδω
Προφητεια της παναγιας για το αγιον ορος,μου την ειχε πει ο πατηρ παϊσιος ο κρητικός (7\1993 ΚΑΡΥΕΣ )

Το αγιον ορος θα βουλιάξει απο σεισμο,για να μην εισέλθουν μεσα οι βέβηλοι.. Εσεις οι μοναχοι που θα ζειτε τοτε την εποχη του αντιχριστου,θα βγειτε μονο απο το περιβόλι με το ράσο σας και δεν θα πάρετε τίποτα άλλο...Πριν γίνει αυτο η θεοτοκος θα ελθει ολοζώντανη και θα σας ειδοποίηση,να βγειτε απο το αγιον ορος και να κηρύξετε στους χριστιανούς μετάνοια...Η χερσόνησος θα σχιστεί σε κοματια και ο Αθως σαν Ηφαίστειο θα σφυρίζει και ο ηχος του ανάλογά με τον καιρο θα φτάνει μεχρι την κρητη..

βασίλειος Μαυρομιχάλης

Αναρτήθηκε από Απόστολος Φίλιππος στις 12:08 π.μ.

Αγιορείτες Μοναχοί με τον φακό του Κώστα Αργύρη (ασπρόμαυρες φωτογραφίες της δεκαετίας του 90)

Αυτοβιογραφικό του Κώστα Αργύρη από την ιστοσελίδα του: http://www.argyris.gr

.......Είμαι φωτογράφος “ντοκιμαντερίστας” και ειδικεύομαι στην φωτογραφία γάμου και κοινωνικών εκδηλώσεων, το δημιουργικό φωτορεπορτάζ, και τη φωτογράφηση της θρησκευτικής και της ελληνικής παράδοσης. Η δουλειά μου έχει δημοσιευθεί σε βιβλία, εφημερίδες και περιοδικά.   
.......Γεννήθηκα στην Χαλκίδα (1961) και έχω σπουδάσει στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ. Στην αρχή της καριέρας μου (Αθήνα, 1984) εργάστηκα ως βοηθός παραγωγής σε κινηματογραφικές, τηλεοπτικές και θεατρικές παραγωγές. 
Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 άρχισα να φωτογραφίζω στο Άγιο Όρος, όπου εργάστηκα στη συνέχεια ως διαπιστευμένος φωτογράφος της Ιεράς Κοινότητας Αγίου Όρους & της Πολιτικής Διοίκησης, ως επιμελητής του Φωτογραφικού Αρχείου της Αγιορειτικής Φωτοθήκης και ως επιμελητής των εκδόσεων Ερμηνεία-Άθως. 
.......Με την φωτογραφική εταιρεία ΦΑΟΣ (1993-2003), της οποίας ήμουν συνιδρυτής, επιμελήθηκα πολλές εκθέσεις, projects και εκδόσεις. 
.......Ζω στην περιοχή της Θεσσαλονίκης και είμαι διαθέσιμος για φωτογραφικές αποστολές εκτός έδρας. 
.......Μιλώ ελληνικά και αγγλικά.