Θεολογικές Αδολεσχίες ΙΘ' (3) Γράφει ο Ιωάννης Δήμος

1

ΓΙΑΤΙ ΤΟΝ ΑΦΗΝΕΙ Ο ΘΕΟΣ ΝΑ ΖΕΙ;

Κάποιος είπε σε κάποιον για κάποιον πολύ ηλικιωμένο που τον γνώριζε, ότι τον αφήνει ο Θεός να ζει ακόμη για να τον τιμωρήσει, επειδή δεν ήταν καλός άνθρωπος. Τότε εκείνος του είπε, αν είναι όπως τα λες, δεν τον αφήνει για να τον τιμωρήσει, αλλά για να μετανοήσει ενώ κάποιον άλλον ίσως δεν τον αφήνει να ζήσει για να μη αμαρτήσει. Ο πρώτος είπε εξυπνάδες και ο δεύτερος σοφά λόγια.

2

Λίγα λόγια για την αυτοκτονία

Η αυτοκτονία είναι μεγάλη αμαρτία και διαφέρει από τα άλλα είδη φόνου. Ένας που έχει φονεύσει κάποιον, έχει τη δυνατότητα, αν βέβαια το θελήσει, κάποτε να μετανοήσει. Ο αυτόχειρας όμως δεν αφήνει χρονικό περιθώριο στον εαυτό του για μετάνοια. Ένας που έχει φονεύσει κάποιον, θεωρητικά τουλάχιστο, αλλά πολλές φορές και πρακτικά, το θύμα του είχε τη δυνατότητα μιας κάποιας άμυνας με έργα ή με λόγια. Ο αυτόχειρας όμως, επειδή είναι ο ίδιος ταυτόχρονα θύμα και θύτης, δεν έχει ως θύμα, τη δυνατότητα οποιασδήποτε άμυνας απέναντι στον θύτη. Όσο για το τι θα κάνει ο Θεός μετά το θάνατο σε κάθε περίπτωση αυτοκτονίας, Εκείνος γνωρίζει. Το βέβαιο είναι ότι, ως Δίκαιος που είναι, δε θα αδικήσει κανένα, και   αυτό που θα κάνει θα είναι το σωστό. Ο άνθρωπος πάντως δεν επιτρέπεται να βάζει τέλος στη ζωή του, γιατί αυτή ανήκει στο Θεό και όχι στον εαυτό του. Η αυτοκτονία είναι αποτέλεσμα της απελπισίας και της απιστίας στο Θεό, ενώ το Άγιο Πνεύμα δεν απελπίζει κανένα, αλλά παρηγοράει και παρακαλεί, γι’ αυτό ονομάζεται Παράκλητος.   

3

Ο ΑΔΙΟΡΘΩΤΟΣ

Είναι σωστό να λέει κάποιος, εγώ είμαι αυτός που είμαι και δε διορθώνομαι; Αν αυτός που λέει αυτό δεν πιστεύει στο Χριστό, έχει ελαφρυντικό. Αν όμως το λέει ένας πιστός, όπως και να το εννοεί, δεν πρέπει να το ξαναπεί γιατί: α) Αν εννοεί ότι ο ίδιος δε μπορεί να διορθωθεί, δεν είναι σωστό, γιατί στηρίζεται στις δικές του αδύναμες δυνάμεις. β) Αν εννοεί ότι δε θέλει να διορθωθεί, δεν είναι σωστό, γιατί μπορεί τώρα να μη θέλει, αλλά μελλοντικά να θελήσει. γ) Αν εννοεί ότι ούτε ο Χριστός μπορεί να τον διορθώσει, δεν είναι σωστό, γιατί προσβάλλει τον Ίδιο το Θεό. δ) Αν εννοεί ότι ούτε άλλοι έχουν διορθωθεί, δεν είναι σωστό, γιατί τον διαψεύδουν χιλιάδες περιπτώσεις ανθρώπων που διορθώθηκαν.

του Ιωάννη Δήμου

από την ιστοσελίδα του:  www.sostikalogia.com

Το Βήμα του Χριστού Γράφει ο Ιωάννης Δήμος

Κατά την ημέρα της κρίσεως γιατί λέγεται ότι θα συγκεντρωθούν μπροστά στον  Κριτή όλα τα έθνη και όχι όλοι οι άνθρωποι;

Κατ’ αρχήν ας σημειωθεί ότι αυτό δε λέγεται από έναν οποιονδήποτε, αλλά  το είπε ο Ίδιος ο Κύριος  με τα εξής λόγια, «και συναχθήσεται έμπροσθεν αυτού πάντα τα έθνη, και αφοριεί αυτούς απ' αλλήλων, ώσπερ ο ποιμήν αφορίζει τα πρόβατα από των ερίφων» (Ματ. κε’, 32). Δεν είναι λοιπόν σωστό ούτε πρέπον να λέει  κάποιος, επειδή ο ίδιος δεν το καταλαβαίνει, γιατί το είπε έτσι  ο Χριστός και  δεν το είπε  αλλιώς, όπως θα ήθελε αυτός.

Αλλά τέλος πάντων, ας επανέλθουμε στο ερώτημα. Λέει ότι θα συγκεντρωθούν όλα τα έθνη και όχι όλοι οι άνθρωποι, γιατί εδώ ο Κύριος  διδάσκει ότι είναι ο Κριτής, όχι μόνο των πιστών, αλλά  και όλων  των εθνών σύμφωνα και με το,  «πάντα τα έθνη, όσα εποίησας, ήξουσι και προσκυνήσουσιν ενώπιόν σου, Κύριε, και δοξάσουσι το όνομά σου» ( Ψ. 85,9).   Ας σημειωθεί δε ότι ο Χριστός είναι και ο κληρονόμος των εθνών σύμφωνα και με το,  «αίτησαι παρ᾿ εμού, και δώσω σοι έθνη την κληρονομίαν σου και την κατάσχεσίν σου τα πέρατα της γης» ( Ψ. 2,8).

Ο αγιασμός των υδάτων, Γράφει ο Zoiforos.GR

Ο αγιασμός των υδάτων

του Νικολάου Α. Κοντόπουλου

από το Αναγνωστικό της Ε΄Δημοτικού του 1964

Ο παπά - Χαράλαμπος με τα ασημένια μαλλιά και γένεια και το σεβάσμιον πρόσωπον είχε τελέσει ευλαβώς την λειτουργίαν των Φώτων. Είχεν αγιάσει με τον Σταυρόν το ύδωρ και με αυτό το ποίμνιόν του.

Η λειτουργία είχε πλέον τελειώσει, αλλά το έργον του αγαθού ιερέως δεν είχεν ακόμη λήξει. Έπρεπε να φέρη εις τέλος και μίαν άλλην ιεράν συνήθειαν του τόπου : Να αγιάση τα νερά και τα κτήματα.

Με τον σταυρόν και το βιβλίον των ευχών εις τας χείρας εξεκίνησε δια τον μικρόν ποταμόν του χωρίου... Τον ηκολούθησαν όλοι οι εκκλησιαζόμενοι. Αν κανείς καθυστερημένος δι' οιονδήποτε λόγον ευρίσκετο εις τον δρομον, ηκολούθει και εκείνος σταυροκοπούμενος.

Όταν έφθασαν εις την γέφυραν του πόταμου, ο ιερεύς κατέβη την μαλακήν όχθην έως τα καθαρά νερά του. Αφήρεσε το καλυμμαύχιόν του, εστράφη προς ανατολάς προσβλέπων τα ουράνια, έκαμε τον σταυρόν του και ήρχισε την ευχήν :Μέγας εί,  Κύριε, και θαυμαστά τα έργα Σου και ουδείς λόγος εξαρκέσει προς ύμνον των θαυμάσιων Σου,…

Έπειτα έσκυψε και ηγίασε δια του Σταυρού τρεις φοράς τα κρυστάλλινα εκείνα νερά ψάλλων :Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου Σου, Κύριε...

Οι χωρικοί από τας δύο όχθας με τα εορτάσιμα των ενδύματα, πού έλαμπεν η λευκή φουστανέλλα των γερόντων, έκαμαν και εκείνοι τον σταυρόν των και συνώδευσαν σιγά - σιγά το τροπάριον της ημέρας. . .

Ο ιερεύς, αφού ετελείωσε τον αγιασμόν των υδάτων, ανέβη εις την όχθην. Από εν μικρόν ύψωμα αυτής εστράφη προς τους χριστιανούς, έφερεν εις την μνήμην του τα ολίγα γράμματα του — είχε τελειώσει την Β' τάξιν του τετραταξίου γυμνασίου — και είπεν :

—Αδελφοί χριστιανοί, σαν σήμερα ο ερημίτης Ιωάννης με χέρια, πού έτρεμαν από φόβον και συγκίνησιν, εβάπτισε τον Χριστόν εις τα νερά του Ιορδανού.

Ποιος χριστιανός δεν ενθυμείται το θαύμα ! Τα νερά του πόταμου ήλλαξαν το ρεύμα των και εγύρισαν προς τα οπίσω, όταν είδαν να εισέρχεται εις αυτά ο Υιός του Θεού με σώμα ανθρώπινον. Το Άγιον  Πνεύμα καταβαίνει από τον ουρανόν ωσάν λευκή περιστερά και πτερυγίζει γύρω και επάνω από τον Λυτρωτήν του κόσμου... ,

Η Εκκλησία μας εις ανάμνησιν του ιερού εκείνου βαπτίσματος αγιάζει σήμερα με τον Σταυρόν την θάλασσαν, τας λίμνας, τα ποτάμια, τα πηγάδια, τα αγιάζει όλα. Με την χάριν του Θεού τα νερά γίνονται λουτρά ιαματικά, πού μας καθαρίζουν από τας αμαρτίας. Τα ουράνια ευλογούν ακόμη σήμερα τα σπαρτά μας, τα δένδρα μας, τα αμπέ¬λια μας. . .

Την ώραν εκείνην ο παπα - Χαράλαμπος δεν ήτο ένας ταπεινός άνθρωπος, ήτο εμπνευσμένος προφήτης, ο όποιος έδιδε κάτι από την ιδικήν του πίστιν, που εζωογόνησε την ψυχήν του ποιμνίου του.

Το έργον του Ιερέως δεν ετελείωσεν ούτε εδώ. Ακολουθούμενος τώρα από τους αρχηγούς των οικογενειών, άνδρας και γυναίκας, και απ’ όσους ήθελαν εσυνέχισε την πορείαν του.

Η φύση εστράφη προς τα οπίσω, του π. Στεφάνου Αναγνωστοπούλου, Γράφει ο Zoiforos.GR

Η φύση εστράφη προς τα οπίσω

του π. Στεφάνου Αναγνωστοπούλου

από το βιβλίο του «ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ»

Το 1910 ένα δωδεκάχρονο αγόρι σένα μικρό χωριό της Ηπεί­ρου, το Παλαιοσέλι Κονίτσης, ξημερώνοντας τα Θεοφάνεια (στις τέσ­σερις περίπου το πρωί) σηκώθηκε και βγήκε στην αυλή. Τα πάντα ήσαν σκεπασμένα από χιόνι και το κρύο πολύ δυνατό.

Μόλις το παιδί άνοιξε την πόρτα κι έκανε το πρώτο βήμα, κοκάλωσε από την έκπληξη και τον θαυμασμό. Είδε ολόκληρη τη φύση ανε­στραμμένη! Τα είδε δηλαδή όλα ανάποδα. Τα βουνά, τα σπίτια, τα δέν­δρα, ακόμη και τον ουρανό πού ήταν καθαρός και γεμάτος αστέρια. Τα κλαδιά κάτω και οι ρίζες των δένδρων επάνω. Οι στέγες με τα κεραμί­δια των σπιτιών κάτω και τα θεμέλια τους επάνω. Οι μάνδρες των αυλών και αυτές ανάποδα. Και τα βουνά το ίδιο… Και τον Αώο ποταμό να κυλά αντίστροφα, από κάτω προς τα πάνω!

Θεοφάνειες και Θεοφάνεια, του Αρχ. Παύλου Δημητρακοπούλου, Γράφει ο Zoiforos.GR

Θεοφάνειες και Θεοφάνεια
του Αρχ. Παύλου Δημητρακοπούλου

Θεοφάνεια, (από το Θεός και φαίνω=φανερώνω, αποκαλύπτω), είναι η φανέρωση, η αποκάλυψη του Θεού στον άνθρωπο. Ο Θεός φανερώνει τον εαυτόν του και το θέλημά του στον άνθρωπο, διότι ο άνθρωπος, ο μεταπτωτικός άνθρωπος, αδυνατεί να ανακαλύψει με τις ιδικές του διανοητικές και πνευματικές δυνάμεις τον Θεόν, αδυνατεί να έρθει σε κοινωνία με τον Θεόν. Βέβαια ο Θεός δεν έπλασε εξ’ αρχής έτσι τον άνθρωπο. Οι πρωτόπλαστοι προ της πτώσεως βρισκόταν σε κατάσταση συνεχούς θεωρίας και κοινωνίας με τον Θεόν. Όπως παρατηρεί ο Μέγας Αθανάσιος, ο Θεός έδωσε στον Αδάμ «της ιδίας αϊδιότητος έννοιαν και γνώσιν», έτσι ώστε με την δύνα-μη της Χάριτος του Θεού «αγάλληται και συνομιλεί τω θείω», δηλαδή να χαίρεται και να συνομιλεί με τον Θεόν. Έχων δε την ψυχήν του καθαράν και αμόλυντον από κάθε αμαρτία «κατετρύφα αυτής κατά πρόσωπον της θείας εμφανείας», δηλαδή απολάμβανε την παρουσίαν του Θεού πρόσωπον προς πρόσωπον. Τα πράγματα όμως στη συνέχεια άλλαξαν. Μετά την παράβαση της εντολής του Θεού οι πρωτόπλαστοι απώλεσαν πλέον την Χάρη του Θεoύ, εστερήθησαν του ενδύματος της αφθαρσίας και της απαθείας, εσκοτίσθη ο νούς και κατέστη πλέον ανίκανος να θεωρεί  τον Θεόν και να βρίσκεται σε κοινωνία μαζί του. Αυτή δε η κατάσταση του σκοτισμού και της πνευματικής νεκρώσεως μετεδόθη ωσάν κληρονομική αρρώστια σ’ όλους τους απογόνους του Αδάμ, σ’ όλο το ανθρώπινο γένος.
Ωστόσο ο Θεός και μετά την πτώση δεν εγκατέλειψε το πλάσμα του. Όπως παρατηρεί ο Μέγας Βασίλειος σε μία ευχή της Θείας Λειτουργίας του «Ού γαρ απεστράφης το πλάσμα σου εις τέλος, ό εποίησας αγαθέ, ουδέ επελάθου έργου χειρών σου, αλλ’ επεσκέψω πολυτρόπως διά σπλάγχνα ελέους σου. Προφήτας εξαπέστειλας, εποίησας δυνάμεις διά των αγίων σου, των καθ’ εκάστην γενεάν ευαρεστησάντων σοι. Ελάλησας ημίν διά στόματος των δούλων σου των προφητών, προκαταγγέλων ημίν την μέλλουσαν έσεσθαι σωτηρίαν». Οι «επισκέψεις» του Θεού, για τις οποίες εδώ γίνεται λόγος, σε εκλεκτούς άνδρες της Παλαιάς Διαθήκης, Προφήτες και Πατριάρχες, και οι «δυνάμεις», τα θαύματα, που έκαμε ο Θεός διά μέσου αυτών, δεν είναι τίποτε άλλο παρά Θεοφάνειες, φανερώσεις του Θεού. Ο Θεός αποκαλύπτει το θέλημά του προς τους εκλεκτούς του και δι’ αυτών προς τον λαόν του τον Ισραήλ και εν ταυτώ προκαταγγέλει και προετοιμάζει την έλευση του Μεσσίου. Έτσι, για παράδειγμα, έχουμε τις Θεοφάνειες στον Πατριάρχη Αβραάμ, σύμφωνα με τις μαρτυρίες που μας δίδει η Παλαιά Διαθήκη:

Η εικόνα των Αγίων Θεοφανείων, της Δέσποινας Ιωάννου–Βασιλείου,

Η εικόνα των Αγίων Θεοφανείων
της Δέσποινας Ιωάννου–Βασιλείου

Από το βιβλίο της «Το Δωδεκάορτο–Εικόνα: Η άλλη γλώσσα της Θεολογίας»,

Εκδόσεις Βιβλιεκδοτική, Λευκωσία 2009.

Τα Άγια Θεοφάνεια είναι μία από τις μεγαλύτερες εορτές της Χριστιανοσύνης. Εορτάζεται το γεγονός της Βαπτίσεως του Κυρίου στα Ιορδάνια νάματα και ταυτόχρονα φανερώνεται η Τριαδική Θεότητα στον κόσμο.
Η σπουδαιότητα της εορτής φαίνεται από τις ιστορικές μαρτυρίες που αναφέρουν ότι μετά το Πάσχα, η εορτή των Θεοφανίων είναι η αρχαιότερη χριστιανική εορτή.
Το γεγονός της Βαπτίσεως έχει τεράστια θεολογική σημασία. Ο αγιογράφος κατάφερε να αποτυπώσει με τα χρώματα αυτό το πλούσιο σε νοήματα γεγονός.
Ο Χριστός βρίσκεται μεταξύ ψηλών βράχων, που σμίγουν και σχηματίζουν «κλεισούραν». Τα νερά, που δεν είναι αγιασμένα, μας θυμίζουν την εικόνα του θανάτου – κατακλυσμού. Ο συμβολισμός των βράχων της εικόνας της γεννήσεως συνεχίζεται στην εικόνα των Θεοφανίων και καταλήγει στην εικόνα της καθόδου του Χριστού στον Άδη. Η εικόνα της βαπτίσεως παρουσιάζει τον Ιησού να εισέρχεται στα νερά, στον υγρό τάφο. Ο Άδης έχει την μορφή ενός σκοτεινού σπηλαίου, που περιέχει όλο το σώμα του Κυρίου, δείχνοντας την προκάθοδο Του στον Άδη, για να διαλύσει το δυνατό του κόσμου τούτου. Όπως αναφέρει και ο άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων, ο Ιησούς «Καταβάς ἐν ὕδασιν ἔδησε τόν ἰσχυρόν».
Η κάθοδος του Χριστού στα Ιορδάνια νερά σημαίνει τον καθαγιασμό του υγρού στοιχείου, που είναι η βάση της ζωής σε ολόκληρη τη δημιουργία και κατ’ επέκταση τον καθαγιασμό ολόκληρης της κτίσεως, η οποία εξαιτίας της ανθρώπινης αμαρτίας «οἴδαμεν γὰρ ὅτι πᾶσα ἡ κτίσις συστενάζει καὶ συνωδίνει ἄχρι τοῦ νῦν» (Ρωμ. η΄ 22).

Η ερμηνεία της εικόνας της Βαπτίσεως του Κυρίου (Τα Θεοφάνεια), του Παύλου Ευδοκίμωφ, Γράφει ο Zoiforos.GR

Η ερμηνεία της εικόνας

της Βαπτίσεως του Κυρίου

(Τα Θεοφάνεια)
του Παύλου Ευδοκίμωφ

Μέχρι τόν Δ ́ αἰώνα, ἡ Γέννηση καί ἡ Βάπτιση τοῦ Κυρίου ἑορτάζονταν τήν ἴδια ἡμέρα. Ἡ ἑνότης τους εἶναι ἀκόμη ὁρατή στήν παρόμοια σύσταση τῶν ἀκολουθιῶν αὐτῶν τῶν δύο ἑορτῶν καί δείχνει μιά ὁρισμένη συμπλήρωση τοῦ γεγονότος τῆς Γεννήσεως σ ̉ ἐκεῖνο τῆς Βαπτίσεως. Στή Γέννησή του, λέγει ὁ ἅγιος Ἰερώνυμος, ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ ἦλθε στόν κόσμο μέ κρυφό τρόπο, στήν Βάπτισή του ἐμφανίστηκε μέ φανερό τρόπο. Ἐπίσης ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος: Τά Θεοφάνεια δέν εἶναι ἡ ἑορτή τῆς Γεννήσεως ἀλλά τῆς Βαπτίσεως. Πρίν ἦταν ἄγνωστη ἀπό τό λαό, μέ τή Βάπτιση, ἀποκαλύπτεται σέ ὅλους.
Τό Ἅγιο Πνεῦμα ἀναπαύεται αἰώνια ἐπάνω στόν Υἱό• ἐκδηλωτική δύναμη ἀποκαλύπτει τόν Υἱό στόν Πατέρα καί τόν Πατέρα στόν Υἱό καί πραγματοποιεῖ ἔτσι τή θεία γενεαλογία, εἶναι ἡ αἰώνια χαρά... ὅπου οἱ τρεῖς χαίρονται μαζί. Ἡ ἐνσάρκωση ριζώνεται στήν ἴδια πράξη γενεαλογίας ἀλλά πού καλύπτει προοδευτικά τήν ἀνθρωπότητα τοῦ Χριστοῦ.
Στή Γέννηση, τό Ἅγιο Πνεῦμα κατεβαίνει στήν Παρθένο καί τήν κάνει πραγματικά Θεοτόκο, Μητέρα τοῦ Θεοῦ: «τό γενώμενον ἅγιον κληθήσεται υἱός Θεοῦ» (Λουκ. 1, 35). «Τό δέ παιδίον ηὔξανε... καί χάρις Θεοῦ ἦν ἐπ̉ αὐτό» (Λουκ. 2, 40). «Καί Ἰησοῦς προέκοπτε σοφίᾳ καί ἡλικίᾳ καί χάριτι» (Λουκ. 2, 52). Γιά νά εἶναι ἀληθινός ἄνθρωπος, ἡ ἀνθρώπινη φύση τοῦ Χριστοῦ περνᾶ ἀπό τή φυσική καί προοδευτική ἀνάπτυξή της• ἡ χάρη τοῦ Πνεύματος τή συνοδεύει, ἀλλά δέν εἶναι ἀκόμη ἡ Ὑπόσταση τοῦ Πνεύματος πού ἀναπαύεται σ ̉ αὐτόν ὅπως αὐτή ἀναπαύεται αἰώνια στή θεότητά του. Λοιπόν, μιλώντας γιά τή Βάπτιση, ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἰεροσολύμων καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης Δαμασκηνός ἀναφέρουν τίς Πράξεις (10, 38): «Ἰησοῦν τόν ἀπό Ναζαρέτ, ὡς ἔχρισεν αὐτόν ὁ Θεός Πνεύματι Ἁγίῳ», καί ὑπογραμμίζουν στό γεγονός τό ὕψιστο σημεῖο τῆς ὡριμότητος, τήν κατακόρυφη ἐκδήλωση τῆς ἀνθρωπότητος τοῦ Κυρίου ἀπό τότε ἐντελῶς θεοποιημένη. Εἶναι ὁ Χριστός, ὁ Κεχρισμένος• τό πνεῦμα ἀποκαλύπτει τήν Ἀνθρωπότητά του στόν Πατέρα, καί ὁ Πατήρ τή δέχεται σάν τόν Υἱό του: «Καί ἰδού φωνή ἐκ τῶν οὐρανῶν λέγουσα: οὗτος ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ὧ εὐδόκησα» (Ματθ. 3, 17). Τό πνεῦμα κατεβαίνει στόν σαρκωθέντα Υἱό σάν ἡ πνοή υἱοθεσίας κατά τήν ἴδια στιγμή ὅπου ὁ Πατήρ λέγει: «ἐγώ σήμερον γεγέννηκά σε».

Τα Άγια Θεοφάνεια, του Ιωάννου Δημητριάδη, Γράφει ο Zoiforos.GR

Τα Άγια Θεοφάνεια
του Ιωάννου Δημητριάδη 

Ιεροψάλτου-Καθηγητού

Σὰν ἕνας δεύτερος κατακλυσμὸς γιὰ τὴν ἀνθρωπότητα εἶναι τὰ Ἅγια Θεοφάνεια. Κατακλυσμὸς ἀγάπης καὶ χάρητος τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴν πνευματικὴ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου, γιὰ τὴν ἐκ νέου εἰσαγωγή του στὸν Παράδεισο. Γι’ αὐτὸ στὸ συναξάρι τοῦ ὄρθρου διαβάζουμε:
«Τοὺς οὐρανοὺς Βάπτισμα  τοῦ Χριστοῦ σχίσαν
Τοὺς αὐτὸ μὴ χραίνοντας ἔνδον εἰσάγει
Βάπτισεν ἐν ποταμῷ Χριστὸν Πρόδρομος κατὰ ἕκτην»,
δηλ. ὅτι τὸ βάπτισμα τοῦ Χριστοῦ ἀφοῦ ἔσχισε τοὺς Οὐρανούς, εἰσάγει αὐτοὺς ποὺ εἶναι ἀκάθαρτοι καὶ δὲν τὸ ἀξίζουν. Ὁ Πρόδρομος βάπτισε στὸν ποταμὸ τὸν Χριστὸ κατὰ τὴν ἕκτη (ἡμέρα).
Τὰ Ἅγια Θεοφάνεια ἢ Ἐπιφάνεια ἑορτάζουμε τὴ βάπτιση τοῦ Χριστοῦ ἀπὸ τὸν ἃγ. Ἰωάννη τὸν Πρόδρομο στὸν Ἰορδάνη ποταμὸ καὶ τὴν ἐμφάνιση τῆς Ἁγίας Τριάδος γιὰ πρώτη φορὰ στὸν κόσμο: Τοῦ Πατρός, ὡς φωνὴ ποὺ ἀποκαλύπτει στοὺς ἀνθρώπους τὸν Υἱὸ ὡς ἀγαπητὸν αὐτοῦ, εἰς τὸν ὁποῖο εὐαρεστεῖται (πρβλ. οὗτός ἐστιν ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητὸς, ἐν ᾧ εὐδόκησα, Ματθ γ΄ 17, Μὰρκ α΄ 9-11, Λουκ. γ΄ 21), τοῦ Υἱοῦ, ποὺ βαπτίζεται στὸν Ἰορδάνη ποταμὸ ἀπὸ τὸν ἃγ. Ἰωάννη τὸν Πρόδρομο καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὑπὸ μορφὴν περιστερᾶς, ἡ ὁποία ἦλθε καὶ κάθισε στὴν κορυφὴ τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ.

Τὸ Χρονικό της Βαπτίσεως τοῦ Χριστοῦ

Τριάντα χρόνια μετὰ τὴ γέννηση τοῦ Χριστοῦ, διάστημα ποὺ τὸ πέρασε ὁ Ἰησοῦς τηρώντας κατὰ πάντα τὸν νόμο καὶ κάνοντας ἀπόλυτη ὑπακοὴ στὴ μητέρα του Μαριὰμ καὶ στὸν θετό του πατέρα Ἰωσὴφ («ἦν ὑποτασσόμενος αὐτοῖς»), θέλησε ὁ Ἰησοῦς, πρὶν ἀρχίσει τὴ δημόσια δράση Του, νὰ δείξει στοὺς ἀνθρώπους ὅτι εἶναι: ὁ «Θεὸς ἐν σώματι», ὅτι εἶναι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, γνήσιος καὶ «ὁμούσιος τῷ Πατρί», ὅτι εἶναι ἐκεῖνος τὸν ὁποῖον οἱ προφῆτες εἶχαν προαναγγείλει καὶ ὁ λαὸς μὲ πολλὴ προσδοκία περίμενε.

Θεοφάνεια, του Ιωάννου Μ. Φουντούλη, Γράφει ο Zoiforos.GR

Θεοφάνεια
του Ιωάννου Μ. Φουντούλη

από το βιβλίο του «Λογική Λατρεία»,
εκδ. Πατερικό Ίδρυμα Πατερικών Μελετών, Θεσ/νίκη 1971, σ. 354-361-απόσμασμα

Την 6η  Ιανουαρίου εορτάζει η Εκκλησία μας την μεγάλη δεσποτική εορτή των «Θεοφανείων» ή «Επιφανείων» ή «τα άγια Φώτα». Τα προεόρτιά της αρχίζουν την επομένη της πρωτοχρονιάς, την 2α  Ιανουαρίου. Μέσα στην προπαρασκευαστική αυτή περίοδο ευρίσκεται και η «Κυριακή προ των φώτων». Και αυτή εντάσσεται μέσα στην προεόρτιο λειτουργική ετοιμασία. Στα αναγνώσματα της θείας λειτουργίας της Κυριακής αυτής ακούμε την «Αρχή του Ευαγγελίου Ιησού Χριστού, Υιού του Θεού» από τον πρόλογο του Κατά Μάρκον Ευαγγελίου, που αφηγείται την εμφάνιση του Προδρόμου στην έρημο του Ιορδάνη, το κήρυγμά του και την προφητεία του περί του Χριστού. Ο Ιωάννης εβάπτισεν «εν ύδατι», ο «ισχυρότερός» του όμως, που έρχεται «οπίσω» του, θα βαπτίσει τον λαό «εν Πνεύματι αγίω» (Μάρκ. 1, 1-8).
Στην τετραήμερο προεόρτιο περίοδο, από της 2ας μέχρι της 5ης Ιανουαρίου στοιβάζονται οι κανόνες, τα τριώδια και τα άλλα προεόρτια ιερά άσματα. Εχομε και εδώ την «Μεγάλη Εβδομάδα» των Φώτων, όπως την είδαμε και στα Χριστούγεννα, με την διαφορά ότι ο χρόνος της προπαρασκευής εδώ είναι μικρότερος, λόγω της παρατάσεως των μεθεόρτων των Χριστουγέννων μέχρι της 31ης Δεκεμβρίου και της εορτής της Περιτομής του Χριστού της 1ης Ιανουαρίου. Και πάλι η επίδραση των ακολουθιών της Μεγάλης Εβδομάδος είναι έκδηλη, λόγω ακριβώς της προσπάθειας παραλληλισμού της εορτής των Θεοφανείων προς το Πάσχα. Και πάλι η προπαρασκευή κορυφώνεται την παραμονή με την λαμπρά ακολουθία των μεγάλων ωρών και του μεγάλου εσπερινού της εορτής.
Τα μεθέορτα εξάλλου παρατείνονται επί οκτώ ημέρες μετά την εορτή, με τρεις ημέρες ιδιαιτέρως εξαιρούμενες, την επομένη των Θεοφανείων με την εορτή της Συνάξεως του Προδρόμου και Βαπτιστού του Χριστού, 7η Ιανουαρίου, την «Κυριακή μετά τα Φώτα», και την τελευταία ημέρα της εορτής, την απόδοση της 14ης  Ιανουαρίου, κατά την οποία ψάλλεται και πάλι ολόκληρη η ακολουθία της εορτής.

Ο Μέγας Αγιασμός είναι άλλης αγιαστικής δυνάμεως από τον Μικρό Αγιασμό κάθε μηνός, του π. Βασιλείου Βολουδάκη, Γράφει ο Zoiforos.GR

Ο Μέγας Αγιασμός είναι άλλης αγιαστικής δυνάμεως
από τον Μικρό Αγιασμό κάθε μηνός
του π. Βασιλείου Βολουδάκη

Επανερχόμεθα στο θέμα γιατί συστηματικά τα τελευταία χρόνια, κάποιοι Επίσκοποι και αγαπητοί συμπρεσβύτεροι παρασύρονται από κενοφανείς απόψεις και διδάσκουν τους πιστούς ότι ο Μέγας Αγιασμός της Παραμονής και της ημέρας των Θεοφανείων είναι της αυτής αγιαστικής δυνάμεως με τον αγιασμό που τελειται κάθε μήνα και σε κάθε περίσταση, γνωστό ως Μικρό Αγιασμό.
Οι Κληρικοί αυτοί δεν αντιλαμβάνονται ότι ο Μέγας Αγιασμός διαφέρει διότι έχει Αγιαστική Ευχή με διπλή επίκληση της Θείας Χάριτος, ομοία με του Μυστηρίου του Βαπτίσματος, ενώ ο αγιασμός κάθε μηνός δεν έχει αγιαστική του ύδατος ευχή αλλά μόνο την κατάδυση του Σταυρού, η δε ευχή που τίθεται σε μερικα Ευχολόγια είναι μεταγενεστέρα και προσετέθη από αμαθείς περί τα πνευματικα λογίους. Ας μας απαντήσουν στο ερώτημα: Σε περίπτωση κλινικού Βαπτίσματος θα χρησιμοποιήσουν Μέγα ή Μικρό Αγιασμό;
Παραθέτουμε στη συνέχεια το σχετικό άρθρο που δημοσιεύσαμε το έτος 2004, με τις θεολογικές θέσεις που παρελάβαμε από την Θεολογία της Εκκλησίας μας, τις οποίες και μας εβεβαίωσαν οι σύγχρονοι Γέροντες, οι μεταλαμπαδευταί του Ορθοδόξου βιώματος, τους οποίους, χάριτι Θεού, εγνωρίσαμε.:
Στις 5 Ιανουαρίου, τελείται στους Ορθοδόξους Ιερούς Ναούς η Ακολουθία του Μεγάλου Αγιασμού και εν συνεχεία οι ιερείς θα αγιάσουν τα σπίτια όσων χριστιανών το επιθυμούν και το ζητήσουν.
Η ίδια Ακολουθία θα τελεσθεί και αύριο, εορτή των Θεοφανείων, κατά την οποία εορτή πανηγυρίζουμε με το γεγονός της Φανερώσεως επί της γης του Χριστού ως Μονογενούς Υιού και λόγου του Θεού Πατρός. Ταυτοχρόνως εορτάζουμε και τη φανέρωση της Αγίας Τριάδας, καθ’ ότι, όπως ψάλλει η Εκκλησία μας «Τριάδος η φανέρωσις εν Ιορδάνη γέγονεν».
Ο αγιασμός και των δύο ημερών, 5ης και 6ης Ιανουαρίου, είναι ίδιος. Δηλαδή έχει την ίδια αγιαστική δύναμη.
Μερικοί, όμως, παρασυρόμενοι από το γεγονός ότι την παραμονή των Θεοφανείων παραλείπεται η ανάγνωση της πρώτης μεγάλης Ευχής ισχυρίζονται ότι, ένεκα αυτής της ελλείψεως, ο αγιασμός της 6ης Ιανουαρίου είναι μεγαλυτέρας αγιαστικής χάριτος. Οι υποστηρικτές αυτής της απόψεως δεν έχουν δίκιο, διότι η παραλειπομένη ευχή δεν είναι αγιαστική αλλά κηρυκτική. Αναλύει θεολογικά το νόημα της εορτής χωρίς, όμως, να περιέχει επίκληση της αγιαστικής Θ. Χάριτος.
Πραγματική διαφορά αγιαστικής δυνάμεως υπάρχει μεταξύ του Μεγάλου Αγιασμού και του Μικρού αγιασμού που τελείται στην αρχή κάθε μηνός.

Μυηθείτε εις την φωταγωγίαν - Αποσπάσματα από τον λόγο «Εις τα Άγια Φώτα», του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου Γράφει ο zoiforos

«Μυηθείτε εις την φωταγωγίαν η οποία πηγάζει από εκεί,

παίρνοντες φως καθαρώτερον και δυνατότερον από την Τριάδα»

«Εις τα Άγια Φώτα»,

επιλεγμένα αποσπάσματα από τον λόγο

του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου.

«Πάλιν ο Ιησούς μου, και πάλιν μυστήριον. Μυστήριον το οποίο δεν είναι ψεύτικον ούτε απρεπές, ούτε προέρχεται από την ελληνικήν (σημ. ειδωλολατρική) πλάνην και την μέθην (διότι εγώ έτσι αποκαλώ τα της λατρείας των και νομίζω ότι αυτό κάνει και κάθε λογικός άνθρωπος), αλλά και μυστήριον και θείον και υψηλόν και δημιουργεί λαμπρότητα. Διότι η αγία ημέρα των Φώτων, εις την οποίαν έχομεν φτάσει και την οποίαν έχομεν αξιωθή να εορτάσωμεν σήμερα, έχει μεν ως αρχήν το βάπτισμα του Χριστού μου, του αληθινού φωτός το οποίον φωτίζει κάθε άνθρωπο ο οποίος έρχεται εις τον κόσμον, πραγματοποιεί δε τον καθαρισμόν μου και βοηθεί το φως το οποίον έχομεν λάβει από τον Θεόν κατά την δημιουργίαν και το οποίον έχομεν κάνει να σκοτεινιάση και να αδυνατίση. Ακούσατε λοιπόν την φωνήν του Θεού, η οποία εις εμένα μεν, τον οπαδό και τον εξηγητήν των τοιούτων πραγμάτων, ακούγεται πολύ δυνατά, μακάρι δε να ακουσθή και σε σας: «Εγώ είμαι το φως του κόσμου» και δια τον λόγον αυτόν· «πλησιάσετέ τον και πάρετε φως, και τα πρόσωπά σας δεν θα σκιασθούν από εντροπήν», επειδή έχουν την σφραγίδα του αληθινού φωτός. Να, ευκαιρία αναγεννήσεως, ας γίνωμεν ουράνιοι.

Να, καιρός αναδημιουργίας, ας ξαναβρούμε τον πρώτον Αδάμ. Να μην μείνωμεν εκείνο το οποίον είμεθα, αλλά να γίνωμεν εκείνο το οποίον ήμεθα κάποτε. Το φως φωτίζει μέσα εις το σκοτάδι με την παρούσαν ζωήν και την σάρκα. Και το καταδιώκει μεν, αλλά δεν κατορθώνει να το εξουδετερώση το σκοτάδι, η εχθρική δηλαδή δύναμις, η οποία επιτίθεται μεν από θρασύτητα εις εκείνον ο οποίος ομοιάζει προς τον Αδάμ, αλλά πέφτει επάνω εις τον Θεόν και νικάται, δια να ρίπτωμεν από πάνω μας το σκοτάδι και να πλησιάζωμεν προς το φως και να γινώμεθα τέλειον φως, τέκνα τελείου φωτός. Βλέπετε την ωραιότητα της ημέρας; Βλέπετε την δύναμιν του μυστηρίου; Δεν έχετε υψωθή από την γην; Δεν έχετε τοποθετηθή καθαρά επάνω, αφού ανυψωθήκατε από την φωνήν και τους πνευματικούς μου λόγους;

[…] Ο ίδιος Λόγος είναι και φοβερός εξ αιτίας της φύσεώς του, δι’ εκείνους οι οποίοι δεν είναι άξιοι και ικανός, εξ αιτίας της αγάπης του προς τον άνθρωπον, να εισέλθει εις εκείνους οι οποίοι έχουν προετοιμασθή κατ’ αυτόν τον τρόπον και εις όσους, αφού έχουν εκδιώξει το ακάθαρτον και υλικόν πνεύμα των ψυχών, εκαθάρισαν τας ψυχάς των και τας εστόλισαν με την καθαράν γνώσιν, την οποίαν δεν άφησαν ούτε αργήν ούτε άπρακτον, ώστε να κυριευθή πάλιν από τα επτά πνεύματα της κακίας, τα οποία είναι τόσα όσα και τα πνεύματα της αρετής και τα οποία επιτίθενται με μεγαλυτέραν ορμήν (διότι είναι πιο αξιέπαινον εκείνο το οποίο κατορθώνεται δυσκολώτερα). Και εις εκείνους οι οποίοι, εκτός από το να αποφεύγουν την κακίαν εργάζονται και την αρετήν, αφού έβαλαν μέσα των όσον περισσότερον ημπόρουν ολόκληρον τον Χριστόν, εις τρόπον ώστε να μην εύρη η πονηρά δύναμις κανένα κενόν δια να εισέλθη και να τα συμπληρώση, και να γίνουν τα τελευταία χειρότερα από τα πρώτα, λόγω του ότι η επίθεσις είναι πιο ισχυρά και η φρουρά πιο ασφαλής και δυσκολοκυρίευτος. Όταν θα φυλάξωμεν πολύ προσεκτικά την ψυχήν μας και ετοιμάσωμεν την καρδία μας δια πνευματικάς αναβάσεις, και ετοιμάσωμεν εις τους εαυτούς μας πρωτοκαλλιέργητα χωράφια, και σπείρωμεν καρπόν δικαιοσύνης…

Θεοφάνεια – Μεσσίας Γράφει ο π. Ιωήλ Κωνστάνταρος

ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ – ΜΕΣΣΙΑΣ

Μοναδική και συγκλονιστική η εορτή των Θεοφανείων!

Εορτή την οποία εξαρχής εορτάζει και τιμά η Εκκλησία μας, αφού στα γεγονότα της έχουμε την φανέρωση και την προσκύνηση της Αγίας Τριάδος. Αυτή την αλήθεια της Αποκαλύψεως της Τριαδικής Θεότητος μας κηρύττουν το Ευαγγελικό και Αποστολικό ανάγνωσμα, αλλά και οι ιεροί ύμνοι που θα ακούσουμε και πανηγυρικώς θα αναμέλψουμε στους ιερούς μας ναούς.

 «Άξιον και δίκαιον» το λοιπόν αδελφοί, να εστιάσουμε, όσο το δυνατόν το νου και την καρδιά μας στις μεγάλες δογματικές αλήθειες που μας αποκαλύπτει η αγάπη του Θεού και που έχουν άμεση σχέση με την καθημερινή μας ζωή, αφού, «πράξις, θεωρίας επίβασις» κατά τον Άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο.

            Είναι σε όλους γνωστό ότι οι Εβραίοι περίμεναν τον Μεσσία. Το πρόσωπο δηλαδή αυτό το οποίο σύμφωνα με τις προφητείες θα προσέφερε την σωτηρία. Και είναι πολύ χαρακτηριστικό πως όταν ο Κύριος συνομιλούσε με την Σαμαρείτιδα, εκείνη σε κάποια στιγμή του είπε: «Οίδα ότι Μεσσίας έρχεται ο λεγόμενος Χριστός» (Ιωάν. Δ' 25). Γνωρίζω δηλ. ότι έρχεται Μεσσίας, ο οποίος στα Ελληνικά λέγεται Χριστός! Όταν έλθει Εκείνος, θα μας διδάξει όλα όσα είναι αναγκαία για τη σωτηρία μας. Αυτά είπε η Σαμαρείτιδα εκφράζοντας βεβαίως τον πόθο της σωτηρίας και της λυτρώσεως, όχι μόνο των Σαμαρειτών και των Ιουδαίων, αλλά δίχως να το εννοεί και τη λαχτάρα όλου του ανθρωπίνου γένους. Η απάντηση όμως που έλαβε από τον Χριστό είναι άκρως αποκαλυπτική: «Εγώ ειμί, ο λαλών σοι»! Αυτόν που περιμένετε με τόση λαχτάρα, Αυτός είμαι Εγώ που σου μιλάω αυτή τη στιγμή. Εγώ είμαι ο Μεσσίας. Εγώ είμαι ο Χριστός, ο ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ!

            Αλλά πότε ακριβώς ανακηρύχθηκε και επισήμως, αυτό που ήδη ήταν, δηλαδή Μεσσίας;

            Το θαυμαστό τούτο αποκαλυπτικό για  όλη την ανθρωπότητα γεγονός, πραγματοποιήθηκε από τον Επουράνιο Πατέρα, στον Ιορδάνη ποταμό κατά την στιγμή που εβαπτίζετο. Και όπως υπήρχε η συνήθεια να χρίονται οι Προφήτες, οι Ιερείς και οι Βασιλείς των Εβραίων, έτσι ακριβώς εχρίσθη και ο Κύριος Ιησούς. Και οι μεν άνθρωποι χρίονταν με το ευλογημένο έλαιον κατά την ειδική τελετή που είχε καθιερωθεί, αναλόγως βεβαίως του έργου που θα αναλάμβαναν. Ο Κύριος όμως, ο Μέγας Αρχιερεύς και απόλυτος Προφήτης, ο Βασιλεύς των βασιλευόντων και Κύριος των κυριευόντων, εχρίσθη όχι με ένα ανθρώπινο ευλογημένο έλαιον, αλλά με όλο το Άγιον Πνεύμα! Με όλο το Άγιον Πνεύμα, το οποίο «εν είδει περιστεράς» κατέβηκε και έμεινε επάνω Του, όταν βαπτιζόταν στον Ιορδάνη ποταμό υπό του Ιωάννου.

            Ακριβώς στο σημείο αυτό έχουμε την φανέρωση, την αποκάλυψη της Αγίας Τριάδος. Την αποκάλυψη του Θεού! Ο ουράνιος Πατέρας, ο Γεννήτωρ, τρανώνει τη μεγάλη αλήθεια για να γίνει γνωστή απ' όλους τους ανθρώπους ότι: «Ούτος εστίν ο Υιός μου ο αγαπητός εν ώ ηυδόκησα». Αυτός δηλ. είναι ο Υιός μου ο αγαπητός και μονάκριβος, με τον οποίον και διά του οποίου αποφάσισα να σώσω τον αμαρτωλό και ένοχο κόσμο.

            Έχουμε πλέον αυτόν τον Κύριο Ιησού Χριστό, τον ενανθρωπήσαντα Υιόν του Θεού, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, Υιόν και Λόγον του Θεού, το Πνεύμα το Άγιον «ωσεί περιστεράν» να κατεβαίνει και να μένει επάνω Του κατά την στιγμήν της Βαπτίσεως, και τον ίδιο τον Θεό Πατέρα, τον Γεννήτορα, του Οποίου ακούγεται η Θεϊκή φωνή διατρανώνουσα στον ορατό και αόρατο κόσμο την αλήθεια της απολύτου και μοναδικής υιότητος του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού!

Ομιλία στα Άγια Θεοφάνεια, του μακαριστού Μητροπολίτου Νικοπόλεως π. Μελετίου Καλαμαρά

1. Λαχτάρησε τό νερό νά Τόν ἀγκαλιάσει

            «Ἡ θάλασσα εἶδε καί ἔφυγε. Ὁ Ἰορδάνης ἐστράφη εἰς τά ὀπίσω».

            Τά λόγια αὐτά τά ὁποῖα ἀκοῦμε σήμερα νά ἐπαναλαμβάνονται πολλές φορές, θυμίζουν ὅτι, ὅταν πέρασε ἀπό τήν Ἐρυθρά θάλασσα ὁ λαός τοῦ Ἰσραήλ πού ἦταν, σύμβολο ἁπλῶς τοῦ Θεοῦ τῆς δόξης, ἡ θάλασσα εἶδε καί ἔφυγε. Χωρίστηκαν τά νερά της καί πέρασε ὁ Ἰσραήλ σάν σέ ξηρά.

            Ὅταν πάλι τά σύμβολα τοῦ Θεοῦ τῆς δόξης ἔφτασαν στόν Ἰορδάνη, ἐπί τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυῆ, ἡ κιβωτός τῆς Διαθήκης δηλαδή καί ὁ λαός, πάλι «ὁ Ἰορδάνης ἐστράφη εἰς τά ὀπίσω». Καί ἔμεινε τό ἔδαφος, ἐκεῖ πού πρίν ἔρρεε τό νερό ξηρό. Καί ἐπέρασε πάλι ἡ Κιβωτός τῆς Διαθήκης καί ὁ λαός τοῦ Θεοῦ σάν σέ ξηρά.

            Καί ὅταν γιά τρίτη φορά ὁ ἅγιος καί δίκαιος καί μέγας προφήτης Ἠλίας, ἤθελε νά περάσει τόν Ἰορδάνη, τόν κτύπησε μέ τήν μηλωτή του, δηλαδή μέ τό παλτό του θά λέγαμε σήμερα, καί ὁ Ἰορδάνης χωρίστηκε. Ἔφυγε τό νερό του, γύρισε πρός τά πίσω καί πέρασε ὁ Ἠλίας μαζί μέ τόν προφήτη Ἐλισαῖο σάν σέ ξηρά.

            Τρία μεγάλα θαύματα, τά ὁποῖα μᾶς λένε, ὅτι μέ τό νερό τοῦ βαπτίσματος, τό ὁποῖο συμβολίζει ὁ Ἰορδάνης, ἀνοίγει ἡ πύλη πρός τόν οὐρανό, διάπλατα. Καί δέν ἐμποδίζει τήν πορεία τοῦ ἀνθρώπου πρός τά ἐκεῖ, οὔτε ἡ θάλασσα, οὔτε αὐτό τό ρευστό στοιχεῖο, τό νερό, τό ὁποῖο ὅταν τό ἀπολύσεις κατακλύζει τά πάντα. Ἀλλά ὅλα ὑποχωροῦν ἐνώπιον τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ, γιά νά τούς ἀφήσουν ἐλεύθερο τόν δρόμο.

            Τί παράξενο πράγμα ὅμως!

            Ὅταν περνοῦσαν τά σύμβολα τοῦ Θεοῦ, ἡ κιβωτός τῆς Διαθήκης καί ὁ ἅγιος καί δίκαιος καί μέγας προφήτης Ἠλίας, «ἡ θάλασσα εἶδε καί ἔφυγε καί ὁ Ἰορδάνης ἐστράφη εἰς τά ὀπίσω». Ὅταν ὅμως ὁ ἴδιος ὁ Θεός τῆς δόξης, Ἰησοῦς Χριστός, ὁ εὐλογητός εἰς τούς αἰώνας, μπῆκε μέσα στόν Ἰορδάνη, τό νερό τοῦ Ἰορδάνη λαχτάρησε νά τόν ἀγκαλιάσει καί νά πάει κοντά του, ὅσο πιό πολύ μποροῦσε κοντά του, γιά νά πάρει τήν εὐλογία του καί τή χάρη του. Καί ἀπό τότε πού ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός βαπτίσθηκε στόν Ἰορδάνη, ἔγιναν τά νάματα τοῦ Ἰορδάνη, ὅπως λέμε στίς σημερινές εὐχές, ἰάματα. Ψυχῶν καί σωμάτων.

            Καί ψυχῶν μέν ἰάματα γίνονται μέ τή χάρη τοῦ Ἁγιασμοῦ, τόν ὁποῖο καί σήμερα τελοῦμε. Καί μεταβάλλεται τό νερό μέ τήν εὐλογία, στήν κατάσταση στήν ὁποία βρέθηκε καί ἀπόκτησε τό νερό τοῦ Ἰορδάνη, ὅταν ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός μπῆκε μέσα σέ αὐτό καί ἔγινε ἄφθαρτο καί πηγή ἀφθαρσίας.

            Καί ἀφθαρτοποιεῖ ἐκείνους πού βαπτίζονται μέσα στό νερό τοῦ Ἰορδάνου.

            Μακάριος ὁ ἄνθρωπος, πού τήν χάρη πού παίρνει στό νερό τοῦ Ἰορδάνη, στό βάπτισμα, στήν ἁγία κολυμβήθρα, τήν διατηρεῖ. Διότι ὅπως εἴπαμε προηγουμένως, ὅταν θά ἔλθει ἡ ὥρα γιά νά βαδίσει πρός τή γῆ τῆς Ἐπαγγελίας, πρός τήν ἄνω Ἱερουσαλήμ, πρός τήν Βασιλεία τῶν οὐρανῶν, τά πάντα θά ὑποχωρήσουν καί θά τοῦ ἀνοίξουν τόν δρόμο διάπλατα.

Οι Άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μας για την Εορτή των Θεοφανείων.

«Και βαπτίζεται ὸ Χριστός… γιά νά γίνει σ’ἐμᾶς παράδειγμα καί ὺπογραμμός γιά τό βάπτισμα».
(Άγιος Ιωάννης ὸ Δαμασκηνός).

«Βαπτίσθηκε ὸ Χριστός, ὄχι γιά νά συγχωρεθοῦν οὶ ὰμαρτίες του (διότι ηταν ἀναμάρτητος) ἀλλά, βαπτίσθηκε ἐνῶ ηταν ἀναμάρτητος, γιά νά δώσει θεία χάρη καί ἀξία στούς βαπτιζομένους».
(Άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων).

«Αυτή είναι ή ήμερα κατά την οποία ό Χριστός βαπτίσθηκε καί αγίασε τα νερά. Γι’ αυτό βέβαια καί τα μεσάνυχτα αυτής της γιορτής όλοι φέρνουν νερό καί το τοποθετούν μέσα στο σπίτι, φυλάγοντας το όλο τον χρόνο, επειδή σήμερα άγιάσθηκαν τα νερά. Καί το θαύμα τον αγιασμού των νερών γίνεται φανερό από το δτι δεν αλλοιώνεται το νερό με το πέρασμα του χρόνου, αλλά ολόκληρο τον χρόνο καί πολλές φορές δύο καί τρία χρόνια παραμένει καθαρό καί φρέσκο το νερό πού αντλήθηκε σήμερα, καί βρίσκεται μετά από τόσο χρόνο σε ίση αξία καί κατάσταση με το νερό πού μόλις πρίν από λίγο πήραν από την πηγή».
(Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος).

«Η περιστερά είναι «ήμερο ζώο καί καθαρό. Επειδή λοιπόν καί το Πνεύμα είναι Πνεύμα πραότητας, γι’ αυτό φανερώνεται καί σ’ αυτό». Καί ό Μεσσίας είναι πράος καί ταπεινός στην καρδιά (Ματθ. ια’ 29, κα’ 5) καί συνιστά την πραότητα στους διακόνους του (Ματθ. ι 16) καί για τους πράους επιφυλάσσει ως κληρονομιά τη γη (Ματθ. ε’ 5). Δεν κατεβαίνει το Πνεύμα με τη μορφή άετοῦ, που, αν καί είναι δ βασιλιάς των πτηνών, είναι όμως σαρκοφάγο πτηνό, αλλά κατεβαίνει με τη μορφή περιστεράς, της οποίας κανένα άλλο πτηνό δεν είναι περισσότερο άκακο καί άβλαβές. Ή περιστερά ήταν το μόνο από τα πτηνά που προσφερόταν ως θυσία (Λευιτ. α 14) καί ο Χριστός δια τον αιωνίου Πνεύματος, πρόσφερε τον εαυτό Τον ἄμεμπτη θυσία στον Θεό. Ή περιστερά ακόμη ήταν το έμβλημα της καθαρότητας. Καί ή εμφάνιση της εδώ συμφωνεί προς τη γλυκύτητα καί τον ειρηνικό χαρακτήρα της βασιλείας του Χρίστου»