Πέμπτη 1 Ιουλίου 2021

Ακηδία: Μια επικίνδυνη πνευματική ασθένεια που αχρηστεύει τον άνθρωπο

 


Η λέξη προέρχεται από το ρήμα κήδομαι, που σημαίνει φροντίζω. Κηδεία, λοιπόν, είναι η φροντίδα (προς τους νεκρούς συνήθως) και α-κηδεία η έλλειψη φροντίδας.

Σαν πνευματικός όρος η ακηδεία σημαίνει έλλειψη πνευματικής εγρήγορσης (νήψις), πνευματική τεμπελιά δηλαδή. 

Η ακηδία είναι επικίνδυνη πνευματική ασθένεια, γιατί το μικρόβιο της πνευματικής τεμπελιάς, όταν προσβάλει το νου, τον παραλύει και τον κάνει ανίκανο να σκεφτεί ή να κάνει οτιδήποτε καλό. Όποιος έχει ακηδία βαριέται να προσευχηθεί, ν΄απευθύνει ένα καλό λόγο, να συμμετάσχει στη μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας, να κάνει οποιαδήποτε πνευματική ή σωματική άσκηση. 

Κι επειδή "αργία μήτηρ πάσης κακίας", όταν ο νους δεν ασχολείται με τα θεάρεστα αρχίζει να υποκύπτει σταδιακά στους πειρασμούς. Αρχίζει, δηλαδή, να επιθυμεί και να ωραιοποιεί καταστάσεις που πριν είχε απορρίψει, ως αντίθετες στο θέλημα του Θεού, όπως σαρκικές ηδονές, ανθρώπινη δόξα, πλούτο κλπ.

Για να βρούμε όμως τη θεραπεία της ακηδίας, πρέπει πρώτα να καταλάβουμε από τι προκαλείται. Η ακηδία πορκαλείται από δυο εντελώς αντίθετες καταστάσεις:

1. Την υπερβολική και αδιάκριτη πνευματική άσκηση, που κουράζει και οδηγεί αναπόφευκτα στην τεμπελιά.

2. Από πνευματική αμέλεια. Δηλαδή από σταδιακή εγκατάλειψη της πνευματικής προσπάθειας και απομάκρυνση από τη μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας.

Δεν είναι παράξενο πως δυο τόσο αντίθετες καταστάσεις φέρνουν το ίδιο αποτέλεσμα; Όχι, γιατί στην πνευματική προσπάθεια χρειάζεται συνέπεια και διάκριση. Δηλαδή, χρειάζεται αρμονία και ισορροπία, που μόνο οι ασκημένοι αθλητές του Χριστού γνωρίζουν, κι εμείς πρέπει να τη βρούμε με τη βοήθεια του Πνευματικού μας.

Όπως ο αθλητής γυμνάζεται από τον προπονητή του με βάση τη σωματική του κατάσταση και τις δυνατότητες, ώστε να αποδόσει τα μέγιστα, χωρίς όμως να τραυματιστεί ή να κουραστεί, έτσι και ο αθλητής του Χριστού γυμνάζεται πνευματικά με ισορροπία και διάκριση ώστε να έχει ουσιαστική και μόνιμη βελτίωση χωρίς να κουραστεί ή να σκανδαλίσει το άμεσο περιβάλλον του.

Όταν επομένως διαπιστώσουμε από τα συμπτώματα, ότι μας κατέλαβε ακηδία πρέπει άμεσα να καταφύγουμε στον Πνευματικό μας για θεραπεία. Μαζί του θα διαγνώσουμε ποια είναι η αιτία που την προκάλεσε και θα βρούμε την κατάλληλη αγωγή. 

Αν η ακηδία προκλήθηκε από υπερβολική προσπάθεια ή σύγκρουση με το περιβάλλον από την αδιακρισία μας, θα χαλαρώσουμε λίγο την άσκηση, ώστε να βρούμε την ισορροπία μας. 

Αν η ακηδία προκλήθηκε από έλλειψη συστηματικής προσπάθειας και αμέλεια, τότε θα εντείνουμε και θα οργανώσουμε καλύτερα την πνευματική μας προσπάθεια, ώστε να επανακτήσουμε και να βελτιώσουμε σταδιακά την πνευματική μας υγεία.

Ας δούμε τώρα τις ...ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Βασίκά όλοι κινδυνεύουμε να προσβληθούμε από ακηδία, κάποιοι όμως κινδυνεύουν περισσότερο. Περισσότερο κινδυνεύουν οι "νεοφώτιστοι", που καταλαμβάνονται από ενθουσιασμό και κάνουν υπερβολές και αδιακρισίες (ποιον μου θυμίζει), και απ' την άλλη πλευρά όσοι περάσουν το στάδιο του πρώτου ενθουσιασμού (την περίοδο της Χάριτος) και πέσουν ξανά στα δύσκολα ή έχουν στην πλάτη τους πολλά χρόνια αγώνα κι αισθάνονται "πνευματική σιγουριά".

Με την ακηδία επίσης παλεύουν συνεχώς οι ασκητές μοναχοί, αλλά εμείς δεν βρισκόμαστε σε τέτοια κατάσταση για να χρειάζεται να μιλήσουμε γι αυτό.

Με λίγα λόγια, η ακηδία ή πνευματική τεμπελιά είναι μια επικίνδυνη πνευματική κατάσταση, που χρειάζεται άμεση θεραπεία με τη βοήθεια του Πνευματικού μας, αλλιώς κινδυνεύουμε να καταστρέψει ότι καλό έχουμε πετύχει με τον πνευματικό μας αγώνα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου